Hoe 'gamificatie' de wintersportwereld verandert

Omdat strakke pistes, leuke eettentjes en moderne liften tegenwoordig tot het standaardpakket van bijna ieder skigebied behoren, is er meer nodig om je als gebied te onderscheiden. Innovatie speelt hierbij een steeds grotere rol, waarbij ‘gamificatie’ het nieuwe toverwoord lijkt te zijn. We gaan badges verdienen en op fotosafari.

Situatieschets

Eindelijk is het weer zover! De eerste skidag staat voor de deur en met de fantastische condities heb je geen andere keuze dan het maximale uit de dag te halen. Tijdens het ontbijt wordt het pistekaartje aandachtig bestudeerd. Ga je voor het hoogtemeterrecord of kies je toch voor de parallelslalom waarbij verschillende camera’s je Marcel Hirscher-achtige bochten vastleggen? Tegelijkertijd moet er ook gedacht worden aan het behalen van de talrijke medailles of badges waarmee prijzen te winnen zijn! De verschillende ski-apps worden gecheckt en de telefoons worden nog even extra opgeladen. Het zou per slot van rekening zonde zijn als je niet alle badges kunt verdienen omdat je telefoon halverwege de dag uitvalt.

Wat is gamificatie?

Voor een deel van de wintersporters zijn bovengenoemde elementen een welkome toevoeging aan hun vakantie. Deze zogenaamde gamificatie-elementen worden al lang toegepast in verschillende sectoren, maar zijn nog (relatief) nieuw in de wintersportwereld. Het gebruik ervan stijgt rap. Gamificatie houdt in dat er aan een oorspronkelijke niet-game-omgeving spelelementen worden toegepast. Het zorgt voor een completere, interactieve beleving. Nu zullen veel mensen het erover eens zijn dat wintersport op zichzelf al leuk genoeg is, dus waarom is gamificatie dan toch zo’n succes in deze sector? Is het skiën of snowboarden soms saai aan het worden en moet er echt van alles verzonnen worden om een kind, een puber en zelfs een volwassene te vermaken?

Klantreis

Het idee van gamificatie is om wintersporters te motiveren vaardigheden te ontwikkelen of om innovatie te stimuleren waardoor ze persoonlijke doelen bereiken. Niet alleen de spelers maar ook de organisatie erachter kan een doel bereiken. Dit is ook waarom de marketingafdelingen van skigebieden interesse hebben in deze trend. Wintersporters worden enerzijds vermaakt en kunnen bovendien een verscheidenheid aan prijzen winnen. Skigebieden profiteren tegelijkertijd marketingtechnisch van gamificatie. Ze weten de klanten beter te binden aan het skigebied en vergroten hun naamsbekendheid.

Gamificatie kan een waardevolle toevoeging zijn wanneer het spelelement bij de persoonlijke waarden van de wintersporter past. Daarom is het in kaart brengen van de klantreis (customer journey) een belangrijke stap om dat doel te bereiken. Bij het uitwerken van de klantreis wordt duidelijk hoe de wisselwerking tussen klant en bedrijf verloopt. Het start wanneer de klant een dienst wil en loopt door tot het moment dat een dienst is afgerond. Het is van belang om de behoeften en ‘touchpoints’ – waar gebruikers in aanraking komen met het spelelement – in kaart te brengen. In het geval van wintersport is het de taak van het skigebied om de klantreis zo te geleiden dat er een maximale uitkomst is voor zowel de wintersporter als het skigebied zelf. Door dit proces adequaat uit te voeren ontstaat meer klantbetrokkenheid. De wintersporters ondernemen meer en blijven langer. Spelenderwijs worden wintersportgasten tot vaste klanten getransformeerd.

Extrinsieke en intrinsieke motivatie

Een cruciaal punt is motivatie, de zogenaamde extrinsieke en intrinsieke motivatie. We zijn extrinsiek gemotiveerd als we een activiteit uitvoeren om een gehoopte uitkomst te verkrijgen. Deze uitkomsten in de vorm van prijzen zijn essentieel om wintersporters gemotiveerd te houden. Gamificatie steunt dan ook sterk op competitie en beloningen. Het implementeren van deze beloningen is niet lastig. Het identificeren van bepaald gedrag dat je wilt motiveren, is daarentegen wel een uitdaging. Dit gedrag kun je vervolgens door middel van de spelelementen belonen. In de wintersportwereld gebeurt dit doorgaans met gratis skipassen, goodiebags en dergelijke. Bij een samenwerking tussen het skigebied en lokale ondernemingen kunnen winkels buiten het skigebied ook worden gesteund, zoals een beloning in de vorm van een gratis slijpbeurt bij de lokale skispecialist.

Het gaat echter niet alleen om de extrinsieke motivatie met badges en prijzen. Kijk maar naar het spelen van een computerspel. Je speelt een spel in de eerste plaats omdat je er plezier aan beleeft. Deze intrinsieke motivatie is bij gamificatie erg belangrijk. Het is dus belangrijk om deze intrinsieke motivatie bij wintersportgasten op te wekken door een concept te bedenken waarbij de wintersporter plezier beleeft bij het uitvoeren van bepaalde uitdagingen.

Enkele voorbeelden van de afgelopen jaren:

Skiline Fotosafari

Het doel van de fotosafari is om de wintersporter zo veel mogelijk foto’s te laten maken bij zogenaamde photo points verspreid door het hele skigebied. Het is voor zowel dataverzamelaar Skiline als het skigebied zelf een sterk staaltje naamsbekendheid creëren; de foto’s kunnen door de wintersportgasten op sociale media worden gedeeld zodat beide partijen in de spotlights staan. In sommige skigebieden is het zelfs mogelijk om deze foto’s af te drukken. Daarnaast kan de fotosafari zelfs de stroom van skiërs en snowboarders beïnvloeden. Aangezien vele wintersporters deze uitdaging aangaan, beschikt het skigebied over meer data van het gedrag van zijn bezoekers. Door strategisch geplaatste photo points kunnen de rustige uithoeken van een skigebied beter worden bezocht, waardoor het kerngebied wordt ontlast. Niet alleen de fotosafari, maar ook andere elementen van gamificatie kunnen een middel zijn om het wintersportpubliek te sturen.

(Skiline) Challenges

Inmiddels beschikt vrijwel elk skigebied over een reeks uitdagingen, maar hier nemen we het Oostenrijkse Mayrhofen even als voorbeeld. Op de website van dit gebied zijn verschillende gamificatie-elementen geïmplementeerd. Na een simpele registratie kun je direct je gang gaan met het verzamelen van badges voor de Mayrhofen Trophy. Van Skimovie Strecke waarbij je de ‘Black Attack’ op piste 16 moet opnemen tot de Höhenmeter-Fresser-Runde waar je een hele serie liften en pistes in een bepaalde volgorde moet hebben gehad. Je hebt talloze opties en de fanatieke wintersporter wordt gemotiveerd om deze challenges (zo snel mogelijk) af te werken. Er kunnen vijf badges worden behaald. Als je er minimaal vier haalt verdien je een lootje waar leuke prijzen mee te winnen zijn, van een gratis skiweekend inclusief skipas en hotel tot een paar ski’s.

SkiStar app

Ook het Zweedse bedrijf Skistar, eigenaar van bekende Scandinavische skigebieden als Trysil, Åre, Vemdalen maar ook Sankt Johann in Tirol, heeft gamificatie toegepast met hun eigen SkiStar-app. Veel statistieken van je skiavontuur in deze skigebieden worden bijgehouden en weergegeven. Met de pins die je kunt verdienen, vergelijkbaar met de eerdergenoemde badges, kun je vervolgens speciale deals en kortingen krijgen. Daarbovenop kun je in de app live zien waar je vrienden rondskiën, waarna je elkaar kunt uitdagen tijdens een gezamenlijke skidag.

iSKI Trophy

Een ander voorbeeld van gamificatie is de iSKI-app. Met de iSKI-app en gps van je telefoon kun je je skidag volgen en opslaan. Met deze data kunnen gebruikers door hun prestaties pins verzamelen. Deze pins hebben een verrassingseffect omdat het niet altijd voor de hand ligt welke prestaties er precies nodig zijn. De denkwijze hierachter is dat de gebruiker niet skiet op het behalen van pins, maar het skiplezier nog steeds op nummer één staat. De gebruikers worden door middel van maandelijkse prijzen en waardebonnen extrinsiek gemotiveerd. Daarnaast kunnen alle resultaten worden gedeeld met vrienden. Volgens onderzoek kunnen gebruikers na verloop van tijd een ‘drang’ ervaren om de app te gebruiken. Dit is een mooi voorbeeld van de eerdergenoemde klantbetrokkenheid. De strategie bij deze app zorgt ervoor dat wintersporters geneigd zijn meer en langer te skiën.

De toekomst

Skigebieden die de trend van gamificatie volgen, bieden wintersporters een meerwaarde aan hun vakantie en worden daarom als modern en toekomstgericht bestempeld. Waarschijnlijk zullen er in de komende jaren daarom nog veel meer elementen worden bedacht. Een begrip dat we in de toekomst mogelijk vaker tegen zullen komen in de wintersport is ‘augmented reality’. Met de komst van de Smart Ski Goggle in onder andere Ski amadé is dit zelfs al realiteit. Bij augmented reality heb je nog altijd een livebeeld van de realiteit, maar door een computer worden er elementen toegevoegd. Bij de Smart Ski Goggle zijn dat bijvoorbeeld navigatie en actuele informatie over je afdaling.

Willen we dit?

Vanuit een marketingoogpunt van de wintersportgebieden is gamificatie een logische ontwikkeling. Het binden van klanten is veel goedkoper dan nieuwe klanten aantrekken. Als de wintersporter door middel van gamificatie zodanig kan worden gemotiveerd dat hij of zij er plezier aan beleeft en weer terugkeert, is de kans groot dat de omzet per persoon wordt vergroot. Vooral voor seizoenspashouders kan dit leiden tot frequenter bezoek gedurende de winter.

Toch is het onvermijdelijk dat steeds meer mensen zich af zullen vragen of dit niet te ver gaat. Een interessante stelling hierover is dat het échte skiën steeds meer op de achtergrond raakt. Wintersporten was voorheen een van de hoofdredenen om elk jaar naar de Alpenlanden te trekken: even niet online om uit de dagelijkse sleur te komen en genieten van de frisse berglucht en de uitdagende pistes. Puur natuur. In plaats van dit ‘mens zijn’ gaat het echter steeds meer om productiviteit en winstgevendheid. Deze ontwikkeling kan ertoe leiden dat wintersporters zelfstandige ontdekkingen vaker mislopen, wat op zijn beurt weer tot snellere verveling kan leiden. Door nieuwe (gamificatie-)elementen te implementeren zullen skigebieden dit verlies aan interesse weer proberen te compenseren. Maar of deze ontwikkeling goed is voor de wintersporter is nog maar de vraag.

Aan de andere kant is iedereen vrij om die keuze te maken. Een grote groep wintersporters vindt het geweldig om op het einde van de dag tijdens de après-ski gezellig na te praten over de uitdagingen die ze zijn aangegaan en de badges of hoogtemeters die ze hebben behaald.

Wat vinden jullie van gamificatie?