Extreem koud? Bescherm jezelf

Afgelopen week was het behoorlijk koud in de hele Alpen. In mijn dorpje op negenhonderd meter was het 's ochtends niet warmer dan veertien graden onder nul. Op de skipistes was het vreselijk koud. Komende dagen zal het nog koud blijven… Belangrijk om jezelf te beschermen.

Gevaren
Koude hoort bij wintersport, maar het levert ook gevaren op. Bevriezingen en onderkoeling liggen continu op de loer. Als je slecht voorbereid op flinke koude, dan kunnen winterse temperaturen snel een echt probleem opleveren. Zeker bij een matige seizoensstart waar veel wintersporters de sneeuw hoger opzoeken, is koude een gevaar.

Kleding
Kleed je ten eerste goed aan. Het hele lichaam moet goed bedekt zijn. Denk aan sportondergoed (vocht regulerend, geen katoen), waarna een of meerdere lagen fleece volgen met daarbovenop een goed wind en waterdicht jack en broek.
Zorg voor goed passende skischoenen (niet te klein, maar zeker niet te groot), goede handschoenen en zeer belangrijk: isolatie rond het hoofd.

Bevriezingen
Vrieswonden treden eerder op dan je verwacht. Van belang is dat handen, voeten, oren, wangen en neus goed beschermd zijn bij flinke koude. Wees gewaarschuwd bij gevoelloosheid, dit is geen goed teken. Mocht je bevriezingen hebben opgelopen, wees dan heel voorzichtig met opwarmen, doktersbezoek is raadzaam.

Gezicht
Vaak is het gezicht het laatste wat mensen beschermen, bevriezingen op wangen en neus komen vaak voor. Een goede windstopper of neopreen ‘facemask’ is een goed idee, evenals een goed afsluitende muts, skibril en -waarom niet- een helm.

Onderkoeling
Naast lokale bevriezingen ligt, zeker bij slecht weer, onderkoeling op de loer. Wintersporters lopen ondanks de lichamelijke activiteit gevaar met betrekking tot hypothermie. Wees gewaarschuwd als jezelf of een van je partners begint te rillen. Rillen is het eerste symptoom van onderkoeling. Onderschat het rillen niet. Warm op voordat er andere symptomen bijkomen.

Ernstige onderkoeling
Bij ernstige onderkoeling stopt het slachtoffer met rillen (wat dus niet als ‘goed’ teken gezien moet worden). Andere kenmerken zijn sufheid, slaperigheid (wat op dronkenschap kan lijken), trage hartslag en langzame ademhaling tot, in ernstige gevallen, een coma aan toe. Bij onderkoeling, is het alarmeren van medische hulp (bergredding/pisteurs) verstandig.

Behandelen van onderkoeling
Bij licht onderkoelde personen (rillen) is het zaak op de persoon rustig op te warmen. Een warme licht gesuikerde drank (geen alcohol) en wat eten kunnen wonderen doen.
Is iemand ernstig onderkoeld dan verandert de zaak! Een te snelle opwarming van een ernstig onderkoeld persoon kan tot de zogenaamde bergingsdood leiden: koud bloed vanuit de ledematen stroomt het lichaam in wat de vitale organen beschadigd. Zet een onderkoeld persoon niet in een warm bad, naast een kachel of andere bronnen van warmte. Langzame opwarming is letterlijk van levensbelang!
Bescherm een onderkoeld persoon wel tegen verdere afkoeling, verwissel natte/koude kleding, en leg het slachtoffer in een deken (reddingsdeken). Medische hulp is vereist!

In het kort
Bescherm je tegen koude. Mocht je het toch koud krijgen warm jezelf meteen op, let ook op je maatjes. Bij ernstige onderkoeling, is te snel opwarmen levensgevaarlijk.