Hoe snel verdwijnt sneeuw?

Er is een einde gekomen aan het koude vriesweer in de Alpen. Overdag lopen de temperaturen nu in veel dalen op tot ruim boven het vriespunt, en omdat het op veel plaatsen alweer zo’n twee weken geleden is dat de laatste sneeuw viel maken mensen zich langzaam zorgen over de sneeuwkwaliteit. Maar hoe snel verdwijnt sneeuw nu eigenlijk bij positieve temperaturen?

Sneeuw blijft soms lang liggen

Het antwoord op die vraag is minder eenvoudig dan je zou denken. Temperatuur zegt namelijk lang niet alles. Algemeen bekend is dat als de temperatuur boven het vriespunt komt sneeuw begint te smelten, maar er bestaan omstandigheden waarbij dat niet of nauwelijks gebeurt. We hoeven maar naar ons eigen land te kijken. In het oosten van Nederland, en een strook van Arnhem naar Den Bosch lag tot en met afgelopen vrijdag nog een aardig sneeuwdek. Sneeuw die twee weken daarvoor was gevallen, terwijl het overdag toch regelmatig 3 tot 5 graden dooide.

Zelfs in mijn eigen tuin, waar nog geen centimeter sneeuw is gevallen, lagen vrijdag nog sneeuwresten. Hoe dat kan? Er spelen veel meer factoren mee die soms nog wel belangrijker zijn dan luchttemperatuur. We zetten de belangrijkste op een rijtje.

Luchtvochtigheid

De luchtvochtigheid, en in relatie daarmee het dauwpunt, bepaalt in belangrijke mate of sneeuw smelt. Het dauwpunt is de temperatuur als de lucht verzadigd raakt. Ligt het dauwpunt onder nul, dan is de lucht vaak droog en houdt de sneeuw zich goed. Ook als de luchttemperatuur boven nul ligt smelt deze niet. Hoogstens sublimeert er wat, dat wil zeggen dat sneeuw van een vaste toestand in gas overgaat (vervliegt) en dus niet vloeibaar wordt. Laat je dus niet van de wijs brengen door alleen de luchttemperatuur. Die doet soms geen kwaad.

Wind

Het wordt snel anders als de wind gaat meespelen. Is de lucht vochtig, én het waait flink (eventueel met regen) dan smelt de sneeuw snel weg. Als de wind koud is kan hij sneeuw wegblazen, en een warme zuidenwind (föhn) vreet de sneeuw voor je neus weg. Zeker de südföhn is berucht. Deze kan binnen een dag 10 tot 20 centimeter laten verdwijnen, vooral als het verse sneeuw is.

Expositie

Niet iedere piste heeft een zelfde expositie. Op een zuidhelling staat meer en langer de zon dan op noordhellingen. Steile noordhellingen zien 's winters zelfs überhaupt geen zon. Sneeuw blijft op noordhellingen dus veel beter liggen. Een bekend skigebied waar expositie een grote rol speelt is Serfaus - Fiss - Ladis. Op de “Nordseite” bij Fiss ligt vaak al vroeg in het seizoen sneeuw die voor april niet meer verdwijnt. Aan de kant van de dorpen wordt het veel sneller groen, soms zelfs in januari.

Daarnaast is de hellingshoek van een piste relevant in verband met de hoek van de zon. 's Winters smelt de sneeuw op een 40° steile helling sneller weg dan op een helling van 10° of minder. In een vlak dal blijft de sneeuw nog beter liggen.

Zonkracht

Voor zuidhellingen wil het nog weleens iets uitmaken in welke maand je zit. In december en januari heeft de zon maar weinig kracht waardoor, zeker als er een flink pak ligt, de sneeuw vrij goed blijft liggen. Dat is wat we deze maand meemaken. Bijna twee weken heeft de zon onafgebroken geschenen in Saalbach, en nog steeds zijn de zonhellingen onder de Kohlmaiskopf wit. Dit had er trouwens ook anders uitgezien als de temperatuur en het dauwpunt een stuk hoger hadden gelegen.

Vanaf maart heeft de zon zoveel kracht dat zuidhellingen het veel sneller moeilijk krijgen. Op zonnige dagen heb je in de dalen en op zuidhellingen snel papperige pistes, en verse sneeuw blijft beneden 1000-1500 meter lastiger liggen.

Wolken

Het klinkt misschien tegenstrijdig maar wolken die de zon afschermen zijn niet altijd goed voor behoud van een sneeuwdek. Wolken fungeren als een soort deksel waardoor de uitstraling naar boven toe veel minder is. Bij temperaturen van iets boven nul kan sneeuw al gaan smelten, en 's nachts gaan wolken een flinke afkoeling tegen.

Antwoord

Een eenduidig antwoord op de vraag “Hoe snel verdwijnt sneeuw?” is dus niet te geven. Dat hangt van meerdere factoren af, maar we kunnen gerust stellen dat het heldere, koude weer van de afgelopen twee weken een goede conservator was. Het was zonnig, maar zowel de dauwpunten, luchtvochtigheid als de temperatuur werkten mee om de schade beperkt te houden. Zeker op kunstsneeuw, die van zichzelf al beter bestand is tegen weersinvloeden.

Lees ook:

• Wanneer blijft sneeuw liggen?
• Wat doen hoge temperaturen met sneeuw?