De Vallée Blanche is een van 's werelds beroemdste vergletsjerde off-piste afdalingen. De Aiguille du Midi lift brengt je van Chamonix naar ruim 3800 meter en van daar ski je kilometers langs door een geweldig mooie witte wereld. Deze afdaling is een absolute aanrader om eens in je leven te skiën. In de winter lijkt het misschien een skipiste maar schijn bedriegt zoals je in bovenstaande filmpje kunt zien. Voordat je er ook maar aan denkt zou je moeten weten hoe de gletsjer er in de zomer uitziet. Dit geldt voor de Vallée Blanche maar in principe voor elke andere gletsjer. Je kunt niet zomaar off-piste over een gletsjer skiën of boarden.

Gletsjers

Gletsjers zijn stromende ijsmassa’s. Door verschil in stroomsnelheid scheurt het ijs en ontstaan er gletsjerspleten. Dit gebeurt in de buurt van de punten waar de ondergrond van de gletsjer verandert. In de zomer, als de sneeuw is weggesmolten op een “apere” gletsjer kun je de spleten goed zien liggen. Als er eenmaal sneeuw op de gletsjer ligt dan zijn de spleten niet meer te zien. Het zijn levensgevaarlijke valkuilen geworden. Een val in een gletsjerspleet is altijd een serieus ongeluk. De bergredding in Chamonix en elders in de Alpen heeft vaak de handen vol aan het redden of bergen van skiërs en boarders die in spleten zijn gevallen.

Overal waar gletsjers zijn

Op elke gletsjer heb je in principe het gevaar van gletsjerspleten, tenminste als je off-piste gaat. Op de piste rijden pistebully’s de spleten dicht met sneeuw en soms komen er zelfs explosieven aan te pas om een gletsjerspleet dicht te krijgen. Naast de pistes kan men logischerwijze niets doen aan gletsjerspleten. Toch kun je soms relatief veilig over een gletsjer skiën. Dat gaat - net als off-piste skiën zelf - niet zonder goede kennis, ervaring en materiaal.

Sneeuwbruggen

Als er veel sneeuw valt ontstaan er sneeuwbruggen over gletsjerspleten. Door het zetten van de sneeuw dankzij de wind, en het opwarmen en vriezen worden deze sneeuwbruggen steeds sterker. In goede winters tenminste. Je kunt je voorstellen dat je aardig wat sneeuw en geen hoge temperaturen nodig hebt voordat je er veilig overheen kunt skiën of boarden. Het is belangrijk om te begrijpen dat de spleten niet vol sneeuwen maar dat ze alleen afgedicht worden door de sneeuw. Als je door de sneeuwbrug heen zakt val je nog steeds in een gletsjerspleet. Onderstaande filmpje laat dat goed zien.

Goede winter

We hebben nu een geweldig goede seizoensstart. Dat is natuurlijk goed voor de gletsjers en sneeuwbruggen. De berggidsen in Chamonix skiën alweer dagelijks de Vallée Blanche met een zeer acceptabel gevaar. Hoe meer sneeuw er valt, hoe sterker de sneeuwbruggen zijn. Sneeuwbruggen zijn dus op hun sterkst in het voorjaar als de meeste sneeuw is gevallen en het nog niet te warm is. Ook zijn sneeuwdumps in het voorjaar met nattere sneeuw beter voor het hooggebergte dan de sneeuw die midden in de winter valt en vaak verwaait. Dus, ondanks de zeer goede start is voor dit seizoen de race nog niet gelopen. Veilige sneeuwbruggen in het voorjaar kunnen nog sneeuw gebruiken en het moet niet te warm worden.

Het gevaar

Het gevaar van gletsjerspleten moge duidelijk zijn. Toch nemen elk jaar veel mensen, zonder het goede materiaal, even een lijntje naast de pistetouwtjes op de gletsjers. Dit is echt levensgevaarlijk. Elk jaar overlijden er nog wintersporters die in een spleet vallen. Om veilig off-piste over gletsjers te kunnen skiën heb je naast wintersportkennis en -ervaring ook bergsport ervaring nodig. Je moet takels kunnen bouwen, gletsjerterrein kunnen inschatten en je hebt een heleboel speciaal materiaal nodig. Voorbeelden zijn een bergsportgordel, ijsboren, katrolletjes, touwen en extra ijzerwaar. Niet niks dus. Daarom is voor veel wintersporters de manier om veilig off-piste op een gletsjer te skiën met een gediplomeerde berggids. Ook, of juist, als je geen enkele spleet met het blote oog ziet. Of het nou de Stubaier Gletscher, La Grave, Saas-Fee of Les Deux Alpes is, dat maakt niets uit. Elke gletsjer is levensgevaarlijk. Onderschat de bordjes die waarschuwen voor gletsjerspleten dus niet. Bovenstaande filmpjes laten zien hoe chaotisch het terrein onder het mooie witte en maagdelijke sneeuwdek is.