Hoe groot kan een sneeuwvlok maximaal worden?

‘Het sneeuwt pizza’s’ is een in Frankrijk ingeburgerde uitspraak als het hard en met grote vlokken sneeuwt. Iedereen die vaak op wintersport gaat heeft zeker wel eens grote sneeuwvlokken gezien. Ik kreeg een paar dagen geleden deze vraag doorgestuurd van een bezoeker van de website:

Hoe groot kan een sneeuwvlok eigenlijk worden?

Sneeuwkristal vs sneeuwvlok

Laten we beginnen bij het begin. Sneeuwvlokken worden gevormd door één of meerdere sneeuwkristallen. De legende zegt dat geen enkele sneeuwkristal gelijk is. Dat is aannamelijk maar natuurlijk niet te controleren. Wat wel duidelijk is, is dat er maar een paar verschillende basisvormen van de sneeuwvlokken zijn. De beroemde kristalvormige vlokken, zijn de grootste kristallen. In hele zeldzame gevallen kunnen kristallen ongeveer zo groot worden als een 2 cent munt. Moet je eens voorstellen om deze enorme stervormige kristallen naar beneden te zien vallen. In laboratoria zijn sneeuwkristallen gemaakt van ongeveer 2,50 cm in doorsnee. In theorie zouden deze natuurlijk ook in de natuur kunnen ontstaan. In de praktijk is dat echter bijna onmogelijk. Lees hier in een eerder blog hoe sneeuwkristallen ontstaan. Maar let op: dit zijn kristallen, sneeuwvlokken zijn een samenraapsel van enkele tot duizenden kristallen.

Vlokken kunnen veel groter worden

Tot zover de sneeuwkristallen. De dendrieten van sneeuwkristallen haken tijdens het vallen eenvoudig in elkaar. Hierdoor kunnen enorme vlokken ontstaan. De perfecte condities voor grote vlokken zijn:

• Lichte wind
• Net iets onder nul
• Stijgende vochtige luchtstromen in de atmosfeer waar de kristallen ontstaan

Alles moet goed samenvallen. Ten eerste moeten de eerste kristallen grote dendrieten hebben om eenvoudiger in elkaar te klikken. Daar is stijgende en vochtige lucht voor nodig. Daarna tijdens de val richting aarde moeten deze enorme kristallen, zonder kapot te gaan of af te breken, door zones met kleinere kristallen vallen, en deze haken dan vast in dendrieten. Hoe groter de vlokken hoe sneller ze vallen. En dan kunnen er steeds meer kleine vlokken en kristallen aan vast plakken. Maar hiervoor moet wel alles perfect samen komen en net iets teveel wind of niet de goede temperatuur maakt zo dat vlokken niet heel groot worden. Vlokken tot ongeveer 1,5 cm komen erg veel voor. En vlokken tot een centimeter of 5 zijn ook niet raar.

Grotere vlokken

Er wordt vrij regelmatig melding gemaakt van nog grotere vlokken, helaas ontbreekt vaak hard bewijs. Dit komt ook omdat sneeuwvlokken erg snel transformeren. Ondanks dat tot nu toe geen enkele sneeuw-wetenschapper erg grote sneeuwvlokken gezien heeft, betekent dat niet dat ze niet bestaan. De in sneeuw gespecialiseerde amerikaanse Professor G. Libbrecht zegt tegen de New York Times: “Dat wij (wetenschappers) nog nooit zulke vlokken gezien hebben zegt niet dat ze niet bestaan. Ik heb ook nog nooit een hagelsteen zo groot als een voetbal zien, toch halen ooggetuigen deze regelmatig uit hun vriezers en bestaan ze dus wel.”

Libbrecht sluit niet uit dat vlokken zo groot als een basketbal kunnen worden. “Er zijn geen natuurwetten die zeer grote sneeuwvlokken in de weg staan.” Echter zal de wind vaak roet in het eten gooien en de kwetsbare vlokken kapot blazen. "Waarschijnlijk vallen er in de winter dagelijks ergens op aarde enorme sneeuwvlokken. De kans echter dat deze wetenschappelijk gemeten en gedocumenteerd worden is heel klein. "

Grooste vlok ooit

Op 28 januari 1887 nabij Fort Keogh nabij Yellowstone, zijn waarschijnlijk de grootste vlokken ooit waargenomen. Vlokken van 38 cm breed en 8 cm dik. Verschillende onafhankelijke bronnen hebben melding gemaakt van deze enorme watten. Echter ontbreken foto’s als waterdicht bewijs. Volgens de ooggetuigen zagen grasvelden er na deze sneeuwval uit alsof deze vol lagen met kussens.

Hebben jullie wel eens hele grote vlokken gezien?

Bronnen: New York Times, noaa.gov, snowcristals.com, ANENA, SLF