La Grave: extreme vrijheid in zomer en winter
Afgelopen week hing ik mijn mountainbike op aan een van de beroemde ‘eitjes’ van La Grave, het beroemde en beruchte gebied in de Franse Alpen. In de lift omhoog, en tijdens de mountainbike afdaling bedacht ik me hoe bijzonder het is dat we in Europa nog zo’n gebied hebben. Een gebied waar een lift je in het hooggebergte afzet, en waar je daarna helemaal op jezelf bent aangewezen. Niemand zal je behoeden voor gevaren of zelfs een dodelijke val. Je bent zelf verantwoordelijk.
Geschiedenis
Een stukje geschiedenis over La Grave. In 1934 komt men op het idee om een lift te bouwen naar de Pic de l’Homme en de Meijette, maar ongeveer de gehele lokale bevolking is tegen. Niemand wil een lift zo dicht bij hun 'Koningin van de Zuidalpen’ want zo noemt men de Meije, de berg die hoog boven La Grave uittorent. Het idee raakt, mede door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in de vergetelheid. Als men in de zestiger en zeventiger jaren weer gaat denken over een lift ligt de Meije ondertussen in het beschermde Parc National des Ecrins. Daar mag geen lift gebouwd worden. In 1975 wordt uiteindelijk toch begonnen met de bouw van de lift die wij nu nog steeds kennen. Dat ook dit nieuwe tracé niet door iedereen even positief ontvangen werd wordt bewezen op 16 november van datzelfde jaar. Een explosief, door tegenstanders van de lift geplaatst, verwoest een deel van het nieuwe dalstation. Ondanks deze aanslag en meerdere financiële problemen wordt de lift afgebouwd en ontstaat het grandiose off-piste skigebied van La Grave waar het zo bekend om is geworden.
Bijzondere filosofie
Natuurlijk is La Grave niet zo winstgevend als de grote beroemde skigebieden, maar het kent een groot aantal vaste klanten en een hechte commune welke bereid zijn 50 euro per dag te betalen voor ‘maar’ één lift. Hoe meer je erover nadenkt hoe bijzonderder het wordt. De rit vanuit het dal naar 3200 meter hoogte is naar moderne maatstaven langzaam, het duurt een klein uur zonder rijen. De liften zijn oud en het is eenvoudig om het sluitingsmechanisme van de kabinedeuren te saboteren (in het warme voorjaar doet elke local dit om het niet te warm te hebben). Geen enkel modern gebied zou zo’n lift nog in werking durven stellen. In La Grave is dit cult. En die lange rit omhoog, dat hoort erbij. In La Grave draait het niet om snelheid of effectiviteit. Men is zelfs blij dat door deze langzame lift het rustig blijft op de hellingen. Eigenlijk is de lange zit alleen maar prettig voor je benen want het skiën of mountainbiken in La Grave is gewoon ‘kei-hard’. En nog zo iets bijzonders aan La Grave, honden zijn ook gewoon welkom in de lift. In welk skigebied mag je je hond meenemen… Sommige lokale honden nemen zelfs in hun eentje de lift om een lekkere run te maken.
Sky is the limit
Waar steeds meer skigebieden er alles aan doen om elke oneffenheid weg te ruimen, en te waarschuwen voor elk hobbeltje of elke ijsplaat, moet je in La Grave zelf je ogen openhouden. Tenminste buiten de twee korte blauwe pistes, op de gletsjer, die geen naam mogen hebben. Op de website van La Grave staat «Deux Pistes balisées sur le Glacier, le reste est à imaginer…» (Twee pistes op de gletsjer, de rest is je eigen voorstellingsvermogen). En zo is het precies. Naast de twee klassieke off-piste afdalingen, de Chancel en de Vallons, is letterlijk de Sky the limit. Extreem steile couloirs, ijsmuren, chaotische gletsjers, abseils en dat alles voor een afdaling van meer dan 2100 hoogtemeters. Je mag overal naartoe, waar je maar wilt. Je bent zelf de baas. Dit levert volgens Eric Loubé, een lokale berggids en lid van de veiligheidscommisie van de liften, eigenlijk alleen in de vakantieperiodes problemen op als wintersporters uit Les Deux Alpes de oversteek maken en iets te makkelijk over de afdalingen denken. De bergredding pikt soms tientallen wintersporters op die vast zijn komen te zitten. In elke gebied geldt bij off-piste: volg nooit zomaar sporen. In La Grave geldt dit zo mogelijk nog meer. Hier skiet de (soms onbekende) wereldtop, er worden hellingen geskied die maar door een handjevol wintersporters geskied kunnen worden.
Ook in de zomer
Waar we in veel skigebieden steeds meer perfect geprepareerde mountainbike-afdalingen en single-tracks vinden met netten en kussens om obstakels, laten ze in La Grave ook in de zomer de natuur de natuur. Er zijn wat keien geruimd op de mountainbike paden (allemaal met de hand, zonder machines) maar verder is er niets aangepast. Het is aan jezelf om veilig naar beneden te komen. De paar voorgestelde routes hebben geen enkele kleurcode, het is gewoon steil en bergachtig terrein. Als je precies wilt weten hoe steil het is pak je maar een topografische kaart, zo is de gedachte. Beginners en mensen die geen verantwoordelijkheid willen/kunnen nemen hebben hier niets te zoeken.
Gaat niet zo vaak mis
Het gaat niet zo heel vaak mis in La Grave. Door de ruigheid van het terrein en de verantwoordelijkheid die mensen zelf krijgen blijven de meeste wintersporters (en fietsers) aan de veilige kant van hun kunnen. Als het echter mis gaat, dan gaat het ook goed mis. Al met al heerst hier ultieme vrijheid met alle gevolgen van dien. In een tijd dat op steeds meer plekken elk stukje risico wordt weggehaald, en waar we voor het minste of geringste gewaarschuwd worden (of het nu om het weerwaarschuwingen gaat of om gedweilde vloeren) is het mooi dat dit kleine Franse dorpje standhoudt tegen de regeldrift en anti-risico filosofie. En hoe langer ik daar over nadenk, hoe geweldiger ik dat vind.
Plaats een reactie
Zoals altijd weer prachtige plaatjes Rogier! En een mooi verhaal over een skigebied wat in Europa toch wel de enige in zijn soort is.
Cult is denk ik het juiste woord voor dit gebied, heel bijzonder. Toen ik er was kon er geen afdaling gemaakt worden, dus wil er nog steeds een keer naar toe!
Vorige week nog koffie gedronken in La Grave ivm met een andere sport. 🚲 Het is er prachtig. 
Super artikel, waren er maar meer van dit soort plaatsen.
Zal deze zetten bij het lijstje nog te doen op mtb. Lijkt me een verademing kunnen rijden met enkel eigen verantwoordelijkheid en inzicht. Heerlijk ouderwets.
Hoe groot is trouwens de kans dat je een mede mtb onderweg naar beneden tegenkomt
@Birdheart Het is geen heel druk gebied. En de lift naar boven duurt in totaal (met fietsen) bijna een uur, dus het is aardig verdeelt, over de dag. Afgelopen zondag waren er zo’n 20 fietsers onderweg, in de afdalingen zijn wij niemand tegen gekomen.
In 2001 en 2002 daar ook met vrienden een dag of vier geskied, ergens in Maart. Gelogeerd in Hotel Le Castillan, vrijwel tegenover de lift. Toen nog zo onverstandig om zonder gids te gaan en de sporen te volgen. Dat zou nu niet meer gebeuren. Maximaal 2x naar boven vòòr de lunch, en daarna nog 1 of 2 keer. Maar wat een gebied! Ik zal het nooit vergeten.
Niet zo lang geleden is er een fundingsactie geweest van (o.a.?) een Nederlander om geld in te zamelen om de liften te moderniseren. Geen idee of dat zoden aan de dijk heeft gezet, maar ik vond het een soort van plicht om daaraan mee te doen. La Grave moet behouden!
@rppol ben der nog niet geweest, dus is lastig oordelen. Maar zou de charme niet een beetje verdwijnen als de liften vervangen worden? Of is het echt nodig?
Ik ben er afgelopen zomer geweest met kids, wat een fantastische omgeving is La Grave! Lang geleden ook een keer dag geskied, fascinerende ervaring. Ik heb begrepen dat de lift inmiddels eigendom is van Alpe d’huez en dat die garant staat voor het draaiend houden van de lift? Iets met klok en klepel, weet jij daar meer van Rogier?
*bericht bewerkt door Roel-B op 13 sep 2018 10:46
@Roel-B Klopt. Nadat de gesprekken met Les 2 Alpes zijn stuk gelopen. Heeft de SATA (Société d’Aménagement Touristique Alpe d’Huez), het bedrijf achter Alpe d’Huez het recht om het gebied uit te baten. Hierbij hoort de plicht:
- Het gebied openhouden (duh-huh ;-) )
- Een derde ‘deel’ van de lift bijbouwen tot 3600 ter vervanging van de sleepliften
- Het renoveren van de cabines
- Renoveren van de restaurants
- Oude lift resten die her en der staan en aan rotswanden hangen te verwijderen
In totaal heeft Alpe d’Huez hier 20 miljoen voor uitgetrokken.
Het is in het dorp van La Grave als erg goed nieuws ontvangen dat Alpe d’Huez de boel gaat uitbaten. Les 2 Alpes wilde er meer een ‘gewoon’ skigebied van maken en het lijkt erop dat Alpe d’Huez de cult-status van La Grave wilt behouden.
@rppol ben der nog niet geweest, dus is lastig oordelen. Maar zou de charme niet een beetje verdwijnen als de liften vervangen worden? Of is het echt nodig?
Birdheart op 13 sep 2018 10:17
De liften worden alleen gerenoveerd en niet vervangen, er komt alleen een nieuw tronçon naar 3600m. Zie antwoord hierboven.
Aan je blog is goed te merken dat je van binnen brand voor het gebied @Rogier, en ik snap ook wel waarom. Er zijn zonder twijfel meer pure off-piste gebieden (o.a. Säntis, Haldigrat), maar La Gave is natuurlijk internationaal gezien met afstand de meest beroemde daarvan en dat vlakbij je voordeur. Ik zou er ook trots op zijn.
Dat de lift, of beter gezegd beide liften (made in Germany ;) ) nog steeds mogen blijven doordraaien met makkelijk te openen deuren - iets dat opzich zonder hoge investeringen te verhelpen is - is ook wel opmerkelijk. Normaliter zou een overheidsorgaan daar La Grave voor op de vingers moeten tikken om te verbeteren, maar mogelijk zal dat wel op z’n ‘Frans’ gaan.
Nog een vraag: Is het in Frankrijk zo ongewoon om honden mee in de lift te nemen? In andere landen is dat vaak geen probleem, zeker in Zwitserland is dat de normaalste zaak van de wereld, je moet er alleen vaak een kindertarief voor betalen.
@Frans Liften, waar mogelijk mag het soms, stoeltjesliften natuurlijk niet. Maar in de gebieden zelf is het verboden, honden zijn logischerwijs op pistes niet toegestaan. Sowieso heeft Frankrijk wat honden betreft behoorlijk strenge regelgeving (strenger dan Zwitserland en Italië bijvoorbeeld)
Tsja en die deuren, ik zeg eenvoudig. Maar je moet wel even weten hoe :-) dus een niets vermoedende toerist zal de deuren niet zo snel open hebben :-)
Mooi verhaal Rogier. Zo te lezen heb ik er met mijn techniek niets te zoeken.
De filosofie om mensen wat meer zelf te laten nadenken ipv alle risico’s uit te sluiten omarm ik. In de tijd dat ik nog in het onderwijs werkte heb ik me er altijd over verbaasd waarom alles en iedereen maar zo gepamperd moet worden. Je hebt toch niet voor niets een stel hersenen gekregen ;-)
In de zomer wilden wij vanuit Le Grand Bornand met de lift naar de top van de Le Lachat, met hond om naar beneden te wandelen. Het eerste deel is een cabinelift, maar het tweede deel is een stoeltjeslift. Volgens de dame bij de kassa was het geen enkel probleem om de hond mee te nemen in de stoeltjeslift, “iedereen doet dat hier”. Dus wij met hond op een rijtje klaar staan voor de stoeltjeslift en naar boven. Toch wel eng, zo open, wat als de hond begint te spartelen? Maar het grappige is dat een stoeltjeslift voor een hond veel prettiger is dan in een gesloten, rammelende cabine. Hij bleef rustig zitten, half op mijn schoot en kon alles goed overzien.
Dus blijkbaar niet zo ongewoon in Frankrijk, in ieder geval in de zomer.
@Carver Leuk! Wist ik niet!
Helemaal geweldig. Nee, dan het andere uiterste in de Devoluy: op een winterdag, terwijl er nog geen piste open was vanwege gebrekkig sneeuw, wilden wij met de kids met 2 billensleetjes met de stoeltjeslift omhoog. Mocht niet van de liftman: geen sleetjes op de piste. ‘Maar de piste is niet open!’ Protesteerde ik. Had geen zin; regels zijn regels…
Hoop dat La Grave daar nog lang van weg kan blijven!
*bericht bewerkt door AnneDeB op 17 sep 2018 14:47
Le Castillan was echt top. Kan me nog herinneren, dat we 's ochtends met een rugzak brood en vers gebraden kip naar boven gingen.
Ben er deze zomer geweest. Met hond :-) Indrukwekkend mooi gebied. Zou er best een keer naar toe willen.
*bericht bewerkt door snowbert op 17 sep 2018 19:33
Helemaal geweldig. Nee, dan het andere uiterste in de Devoluy: op een winterdag, terwijl er nog geen piste open was vanwege gebrekkig sneeuw, wilden wij met de kids met 2 billensleetjes met de stoeltjeslift omhoog. Mocht niet van de liftman: geen sleetjes op de piste. ‘Maar de piste is niet open!’ Protesteerde ik. Had geen zin; regels zijn regels…
AnneDeB op 17 sep 2018 14:46
Hoop dat La Grave daar nog lang van weg kan blijven!
Tja, dat is dan weer volkomen logisch… Iets met veiligheid die ze niet kunnen garanderen enzo…
Op zich helemaal logisch dat Alpe d’Huez er wel in wilde stappen onder deze voorwaarden waar L2A er gewoon uitbreiding van het gebied wilde maken. Alpe d’Huez is een gebied met uitstraling en oog voor de omgeving. L2A is een troosteloos en foeilelijk gebied zonder aandacht voor cult en omgeving.
Voor mensen (zoals ik;-) ) die dit prachtig vinden, is het natuurlijk wel goed om je te bedenken dat je dit ook overal in de rest van de alpen en andere gebergten van de wereld kan beleven, het enige unieke hier is dat iemand er een ski lift naar boven heeft gebouwd, in plaats van dat je zelf omhoog moet lopen/fietsen.
En het is dus maar zeer de vraag of we wel willen dat dat voorbeeld meer gevolgd wordt…