Gevangenisstraf voor leraar na lawine gesloten piste

Rogier op 04 december 2018· 48 reacties

De breuklijn van de lawine + lawine 15 dagen na het ongeluk (Foto: data-avalanche.org)
De breuklijn van de lawine + lawine 15 dagen na het ongeluk (Foto: data-avalanche.org)

Op 13 januari 2016 kwam kwam een groep scholieren onder een lawine op de Bellecombe piste in Les Deux Alpes. Hierbij kwamen twee 16-jarige jongeren om het leven. De piste was ten tijde van het ongeluk gesloten vanwege lawinegevaar dat was aangegeven door meerdere borden in verschillende talen. Toch besloot de leraar om met zijn leerlingen de piste te nemen. Deze week was de uitspraak van de rechtbank over de aansprakelijkheid van de leraar. Hij krijgt een gevangenisstraf van twee jaar, waarvan een voorwaardelijk. Ook mag hij drie jaar geen les meer geven.

Het ongeluk

Het ongeluk gebeurde op de Bellecombe 6 in Les Deux Alpes. Deze piste was gesloten vanwege een verhoogd lawinegevaar. Ten tijde van het ongeluk gold lawinegevaar 3, maar vooral de lawine was niet beveiligd door de pisteurs. De afsluiting werd aangegeven met verschillende borden. De rechter achtte deze signalering voldoende om te begrijpen dat de piste afgesloten was. Verschillende leerlingen en de sportleraar - in Frankrijk mogen sportdocenten hun leerlingen op skipistes begeleiden - werden meegesleurd door de lawine. Twee jongeren, Thelma en Léo, allebei 16 jaar, werden levenloos onder de sneeuw vandaan gehaald. De skiërs die de lawine hebben veroorzaakt zijn niet vervolgd. De docent die de jongeren meenam op de gesloten piste wel. Op 23 oktober jongstleden moest Michel A. (de sportdocent) zich verantwoorden voor homicides involontaire: dood door schuld. De Franse aanklager verweet de docent dat hij verantwoordelijk was voor dit trieste ongeluk, dat hij zich niets heeft aangetrokken van het feit dat de piste gesloten was en dat hij jongeren onder zijn verantwoording meenam. Ook had hij het de kinderen niet verboden terwijl een collega van hem dat dezelfde ochtend wel had gedaan.

De straf

De docent is nu veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf waarvan een voorwaardelijk en een verbod om les te geven voor drie jaar. Hij gaf aan dat hij zich ten tijde van het ongeluk niet goed voelde en onder invloed van antidepressiva niet de goede keuzes heeft gemaakt. Hij vraagt zich nu af waarom hij de kinderen niet verboden heeft de piste af te gaan. De rechtbank rekent het hem zwaar aan dat hij “niet de gids/begeleider was die hij behoorde te zijn”. Ook gaf de rechtbank duidelijk aan dat zijn collega andere scholieren juist ten strengste had verboden deze (verspoorde) piste te nemen.

De breuklijn van de lawine is duidelijk te zien (Foto: data-avalanche.org)
De breuklijn van de lawine is duidelijk te zien (Foto: data-avalanche.org)

Verantwoordelijk

Het spreekt voor zich dat dit ongeluk alleen maar verliezers kent. Maar het is ook goed om als wintersporter stil te staan bij het gevaar dat je loopt als je een afgesloten piste neemt. De rechtbank geeft hier duidelijk aan dat de borden ‘Piste Fermée’ voldoende zijn voor het skigebied om aan te geven dat een piste gesloten is. Hiermee is duidelijk dat het betreden hiervan op eigen risico gebeurt. Als je een groep begeleidt ben jij dus verantwoordelijk als het mis gaat.

Verder geeft deze zaak aan dat gesloten pistes niet voor niets gesloten zijn. Ook al staan er veel sporen op de piste, een gesloten piste is hetzelfde als off-piste terrein waar ook lawinegevaar aanwezig is. Gesloten pistes, doe het gewoon niet! Ga of off-piste met voldoende kennis, materiaal en het liefst een berggids, of blijf op de geopende piste. Meer over gesloten pistes kun je hier lezen.

Rogier
woont in de Franse Alpen. Als er maar een beetje sneeuw ligt, is hij buiten te vinden, om ons daarna bij te praten.

Plaats een reactie

Super dat er nu duidelijk is dat een bord met gesloten, voldoende is. En het stuk eigen verantwoordelijkheid hoog wordt aangeslagen door de rechter. Terechte straf.

@Rogier weet jij toevallig ook wat de redenering is dat de veroorzakers van de lawine niet bestraft worden?

als mijn gedachten daar zijn, maar ik ben hier, waar ben ik dan?

Diep triest, maar vermoedelijk terechte uitspraak.

Edwin van Riel

@Birdheart In deze zaak precies niet.

Maar in een heel aantal andere zaken in de bergen die ik ken (bergsport en off-piste gerelateerd) wordt er door Franse rechters heel erg vaak beredeneerd dat als je onder een rotswand staat je een steen op je hoofd kan krijgen (ook als iemand deze naar beneden trapt), onder een bevroren waterval een ijspegel door een ijsklimmer boven je, en in een off-piste helling een lawine. Ook als het anderen zijn die deze lostrappen.
Mocht jij een lawine triggeren boven een geopende piste dan draait het wel weer om, want daar dien je als off-piste ganger rekening te houden dat jouw off-piste gedrag gevaar kan betekenen voor mensen die zich niet in terrein begeven waar ze over dat gevaar nou zouden hoeven te denken.

Ik hoop dat ik het zo duidelijk genoeg uitleg. Een vrij faire manier van beredeneren als je het mij vraagt.

Verder speelt hier heel duidelijk mee dat deze man de professionele verantwoordelijkheid had over deze groep. En hij op geen enkele manier de bevoegdheid had om deze kinderen mee off-piste te nemen.

Click. Click. Peace

Hoe zit het met skileraren in Frankrijk die hun cursisten mee off-piste nemen? In hoeverre zijn die aansprakelijk als er wat gebeurt? Zoals dat vreselijke ongeluk in Tignes in seizoen 2016-2017? Geldt dan dezelfde redenering?

*bericht bewerkt door GiGi op 04 dec 2018 16:27

@GiGi Om dit even duidelijk te stellen:

Een volleerde Franse Skileraar mag off-piste met hun klanten. (Dat mag een sportdocent niet, als deze geen gids of skileraar is) Dat speelde mee in deze rechtzaak: dat Michel A. sowieso niet op deze levensgevaarlijke plek mocht zijn. Een skileraar of gids had dat in principe wel gemogen, beter gezegd het bordje piste gesloten is net als off-piste niet per definitie een no-go voor gidsen of skileraren.

Maar dan, dan komt er de aansprakelijkheid om de hoek kijken. Stel dat een skileraar dit doet zonder lawine materiaal of met kinderen zonder toestemming ouders en/of duidelijk discutabele keuzes maakt dan kan ook hij/zij gestraft worden. Het feit dat bovenstaande straf de eerste (niet alleen voorwaardelijke) gevangenis straf is in Frankrijk voor een dodelijk lawine-ongeluk geeft aan dat gidsen en ESF zelden veroordeeld worden.

Click. Click. Peace

@GiGi Ah ik zie dat je je bericht hebt aangepast. Nee, dan geldt dus niet dezelfde redenering.

Click. Click. Peace

Die werden niet door de openbare aanklager in staat van beschuldiging gesteld.

Mogelijk speelt het een rol dat zij kunnen argumenteren dat de slachtoffers zich in lawine-onveilig gebied bevonden en dus de risico’s hadden moeten voorzien.

@Morzel Precies wat ik hierboven schreef. In veel Franse bergsportrechtzaken heb ik deze redenatie gezien. Heel logisch volgens mij…

Click. Click. Peace

@Rogier: toen ik mijn antwoord aan het typen was stond er nog geen reactie van jou 😉.

Ik vraag me af of dat klopt dat gidsen wel een expliciet bordje ‘piste gesloten’ kunnen passeren.
Zou me niks verbazen dat een rechter igv een ongeluk dan ook aansprakelijkheid zal uitspreken, en evt. straf.
Er is een verschil tussen vrij terrein en een expliciet bord lijkt me

*bericht bewerkt door Wunderkammer op 04 dec 2018 17:02

@Wunderkammer Ze kunnen en mogen dat echt. In Frankrijk is een gesloten piste off-piste en daar mogen gidsen zich in verplaatsen. Bij veel off-piste hellingen staan er ook hele expliciete borden…

Click. Click. Peace

@Wunderkammer: dat hangt ervan af. Volgens mij is er niets specifiek vermeld in de Franse wetgeving, en is daardoor een gesloten piste gelijkgesteld met off-piste. In dat geval kan een gids perfect klanten meenemen na een correcte risico-analyse.

In heel wat gevallen zijn er echter lokale gemeentereglementen die toegang tot gesloten pistes expliciet verbieden voor niet-pisteurs (bij ons heet dat dan “personen vreemd aan de dienst”). Dat kan je dus een boete opleveren, maar ik weet niet of dat veel betekent qua aansprakelijkheid.

*bericht bewerkt door Morzel op 04 dec 2018 17:09

Wow heftig en terecht . Maar wat medicatie niet kan doen met je …

Ik begrijp dat het voor de nabestaanden fijn is dat er een duidelijk straf is uitgesproken, maar gezien hij leraar is zou hier nu eindelijk eens een taakstraf heel zinvol kunnen zijn. (ik ben nogal tegen taakstraffen zoals in NL normaal). Als men hem een een jaar onbetaald onderricht verplicht te geven in alpiene gevaar en risico afweging op scholen/kampen zou ik dat ook prima gevonden hebben, mag hij in zijn eigen bed slapen en voegt hij meer toe dan een jaar zitten.

*bericht bewerkt door HN65 op 04 dec 2018 17:10

Eigenlijk is het te vergelijken met het negeren van een rood kruis. Je mag er niet komen, behalve mensen die expliciet toegang hebben. Zoiets

Not all who wander are lost

Vermoed dat bij dood op een expliciet afgesloten piste de kans groot is dat een rechter ook een gids aansprakelijkheid aanwijst. De gids zal met wel erg goed gegronde redenen moeten komen waarom hij dan zo besloten heeft, om onder aansprakelijkheid uit komen. Kan mij zelfs voorstellen dat de straf voor een gids dan hoger uitvalt, juist gezien z’n status (“zou juist beter moeten weten,voorbeeldfunctie”)

*bericht bewerkt door Wunderkammer op 04 dec 2018 18:31

Het zijn inspanningsverbintenissen die op de skileraars hun schouders rust. Het resultaat kan niet gegarandeerd worden.

Zie het een beetje als de verantwoordelijkheid van een arts-chirurg.

Voor de schade inclusief moreel lijden kan men een verzekering afsluiten, maar voor de strafrechtelijke fout niet blijft het een risico. Zo ook voor truckchauffeurs.

Er moet nagegaan worden hoe een normaal, voorzichtig en redelijk collega zou handelen in dezelfde feitelijke omstandigheden.

Zijn er wettelijke regels, op nationaal-, gemeentelijk- of destrictsniveau? Zijn er instructies aan de skileraars betreffende afgesloten pistes of mogen deze gewoon als niet geprepareerd aanschouwd worden? Dat zal aldaar door de politiediensten nagevraagd zijn.

Bij het bepalen van een strafmaat wordt ook gekeken of er een "cowboy"cultuur dreigt te ontstaan en het persoonlijk verleden van de verantwoordelijke, de graad van onzorgvuldigheid…

Tot slot ken ik de uitvoeringsmodaliteiten van het Franse strafrecht niet maar naar Belgisch recht zou 1 jaar gevangenisstraf 2 maand huisarrest onder elektronisch toezicht tot gevolg hebben. En dan nog buiten de uren van effectieve arbeidsprestaties of voor werklozen, zieken… met 4 u uitgangsrecht per dag.

Het drama geschiedde en we moeten alles doen om dit naar de toekomst tot absoluut minimum te reduceren zonder het bestaansrecht van o.m. off-piste ski te verliezen.

@Johan-R. Let op, om verwarring te voorkomen, dit was GEEN skileraar, maar een sportdocent.
@Wunderkammer Natuurlijk kan een gids of skileraar aansprakelijk worden gesteld, maar niet op deze manier. Het grote verschil is dat de docent hier heel duidelijk de dood door schuld heeft gekregen omdat hij schuldig is bevonden aan het meenemen van de jongeren naar een zeer gevaarlijke plek, dat wordt hem ten laste gelegd.

Voor gidsen en volleerde skileraren is dat hun job. Die worden niet aansprakelijk gesteld omdat ze mensen op gevaarlijke plekken meenemen. Dat doen ze dagelijks… daar worden ze zelfs voor betaald: om mensen zo veilig mogelijk door zeer gevaarlijk terrein te loodsen. Gidsen en skileraren kunnen (zelden, maar is voorgekomen) aansprakelijk gesteld worden als ze duidelijk tegen alle bekende reductiemethodes handelen en precies wat @Johan-R zegt als ze anders handelen dan:

een normaal, voorzichtig en redelijk collega zou handelen in dezelfde feitelijke omstandigheden.

Dus gidsen moeten duidelijk te voorziene fouten hebben gemaakt in de reductiemethode/materiaal om aansprakelijk gesteld te worden. En een gesloten piste opgaan wordt niet als zo’n fout gezien, iig niet als het een lawine-ongeval betreft. Mocht het een ongeluk met bully zijn is het weer wat anders…

*bericht bewerkt door Rogier op 04 dec 2018 18:54

Click. Click. Peace

@rogier ik denk echt dat je hier te simpel/technisch over denkt. Zo werkt het niet bij een rechter. (Juist niet, een rechter komt er meestal aan te pas als de zaak ingewikkelder dan pure regels)
Het gegeven van een afgesloten piste mag volgens het boekje gelijkwaardig zijn aan ‘off piste’, zodra hier een (ernstig) ongeluk gebeurt doordat een gids daar met klanten wel is gaan skiën, dan gaat de rechter echt onderzoeken wat er gebeurd is, en vooral welke afweging er door de gids gemaakt is. En als meerdere deskundigen de actie van de gids afkeuren, dan zal de rechter hem aansprakelijk stellen. En aansprakelijkheid leidt to straf in vorm van boete, taakstraf, gevangenis, naar gelang de zwaarte van de aansprakelijkheid.
Het diploma kan hem dan ook ten nadele zijn, zoals ik eerder aangaf.
Roekeloosheid en diploma is geen goede combi…En zodra er een ernstig ongeluk is, dan komt vanzelf de vraag: was er sprake van roekeloosheid of niet.

*bericht bewerkt door Wunderkammer op 04 dec 2018 21:23

Ik zeg ook heel duidelijk dat een gids/skileraar aansprakelijk gesteld kan worden, precies zoals jij zegt. Maar niet vanwege het feit dat hij op een gesloten piste is gegaan. (Wat hier heel duidelijk de reden was) Eventueel wel omdat de gids het gevaar slecht heeft ingeschat (naar geldende reductiemethodes) op die gesloten piste. Dat is een flink verschil. Maar we zijn het volgens mij best wel eens ;-)

Click. Click. Peace

@Rogier zou je dit nu ook kunnen vertalen naar de casus van @JerryB? Dus dat er borden stonden, die vertelde niet omlaag te kunnen of dat het boven om een zwarte piste ging. Is de leider van hun groep verantwoordelijk voor de gelede schade. Of gaat dat niet op, omdat hun groepsleider geen officiële leider was.

als mijn gedachten daar zijn, maar ik ben hier, waar ben ik dan?

@Birdheart In ‘Alpenrecht’ geldt heel vaak dat de meest ervarene van een groep aansprakelijk gesteld kan worden bij een ongeluk. In de praktijk gebeurd dit zelden. Maar het is voorgekomen. (Duidelijk verkeerde route keuze, lawinepiepsen niet aangezet (zelfs nog in rugzak), persoon meegenomen in veel te moeilijk terrein) Dit zijn altijd hele lastige zaken waarbij er niet een twee drie zo een antwoord gegeven kan worden. Per rechtzaak moet dit bekeken worden.

Proffesionals, zeker als zij meegaan om de veiligheid te waarborgen zullen natuurlijk zwaarder onder de loep worden genomen dan een groep vrienden.

Bij het verhaal van @JerryB was er als ik me goed herinner geen proffesional mee. Dus zou de onofficiele leider de aansprakelijkheid dragen. Het skigebied in ieder geval niet omdat deze duidelijk aan heeft gegeven dat er vanaf de betreffende lift alleen zwarte pistes naar beneden gingen. Maar in de praktijk draait dit zelden op een veroordeling uit of men moet echt aangeven dat er sprake was van zeer grote dwang en het serieus in gevaar brengen (wathier niet hetgeval was, was een beveiligde piste). Plus een groot verschil tussen ervaring, kunnen en inzicht. Ik verwacht (mijn mening) trouwens niet dat een rechter in de Alpen een zwarte piste als groot gevaar ziet… Maar zoals ik hierboven zei, dit is hypothetisch en de details (die ik niet ken) zijn hier vaak doorslaggevend.

*bericht bewerkt door Rogier op 05 dec 2018 09:07

Click. Click. Peace

@Rogier bedankt voor het antwoord.👍🙂 Vindt dit wel een leuk artikel om te volgen.
Wel jammer dat we nooit meer uitleg van die zaak van @JerryB hebben gehoord.
Mocht er nog meer van deze zaken zijn, lees ze met plezier

als mijn gedachten daar zijn, maar ik ben hier, waar ben ik dan?

@Birdheart Als ik interessante zaken tegenkom laat ik het je wel weten via PM.

Click. Click. Peace

Als je als skigebied een piste afsluit heb je hier een reden voor.
mocht mijn kind hierin betrokken zijn geweest zou voor mij persoonlijk deze straf nog veel te mild zijn.

De docent is hier zeker verantwoordelijk voor, maar wat mij betreft is het wel een erg heftige straf dat hij naast de celstraf ook 3 helemaal jaar geen les mag geven. Is het niet mogelijk om hem alleen het lesgeven op de piste te ontzeggen?

Deze situatie ziet er trouwens wel aardig lawinegevoelig uit. Ik heb echter ook afgesloten pistes meegemaakt die tussen de bomen lopen, niet heel stijl zijn en door heel veel mensen aangeskied waren. Ik heb dit o.a. meegemaakt in Bardonecchia.

Ik begrijp het punt heel goed wat er hier gemaakt wordt dat gesloten pistes gevaarlijk zijn, maar net als met inflatie van lawinewaarschuwingen moet je ook hier opletten dat je pistes ook echt alleen afsluit in situaties als deze van het ongeluk.

Als je zelf over een gesloten piste wil gaan is dat je eigen verantwoordelijkheid.
waneer dat je dit als begeleider doet is dit complete waanzin. dat zou hetzelfde zijn of je rijd met een bus vol shoolkinderen slalomend door een gesloten spooroverweg omdat het vorige keer ook is gegaan.

Moest mijn dochter met de skischool offpiste gaan zonder dat ik ervan weet zou ik ook razend zijn.

Als je zelf over een gesloten piste wil gaan is dat je eigen verantwoordelijkheid.
waneer dat je dit als begeleider doet is dit complete waanzin. dat zou hetzelfde zijn of je rijd met een bus vol shoolkinderen slalomend door een gesloten spooroverweg omdat het vorige keer ook is gegaan.

Moest mijn dochter met de skischool offpiste gaan zonder dat ik ervan weet zou ik ook razend zijn.

jvr op 5 dec 2018 15:45

Dan beter je kids niet meer op skiles doen…🙄

Kijk hij doet dat natuurlijk niet expres.
Het was kennellijk een gewone sport leraar van een middelbare school.

Bij de skischool is er s’morgens een briefing met alles erop en eraan.(lawine gevaar voor die dag / profielen)
Daar worden onderling adviezen gedeeld waar je historisch wel en beter niet moet komen met die omstandigheden die dag.
Dat verkleint het gevaar al aanzienlijk.

Maar deze middelbare school leraar die van toeten nog blazen weet is zomaar een gebied ingegaan waarvan hij de gevaren niet kon overzien.

Dus @Hessel je kan je kinderen gerust op skiles doen bij een skischool.
Met uiteraard de 3 eenheid die je krijgt bij de skischool.

Ik zou mijn kind niet meegeven met een sportleraar van de middelbare school inderdaad.

@Hooykaas 😉

En ook een normale sportleraar zou een groep kids gewoon moeten kunnen begeleiden (en niet off piste uiteraard als hij daar de kwalificaties niet voor heeft).

Sneeuwalarm

Ontvang gratis een sneeuwalarm per e-mail van jouw bestemming in aanloop naar je wintersport vakantie! De meldingen stoppen automatisch na je vakantie.

Plaats een reactie