De logistiek van een bergrestaurant

Rick op 04 december 2019· 29 reacties

null

Jaren geleden zat ik in een Oostenrijks bergrestaurant aan de bar. Een eindje verderop zat een
andere gast, een Nederlander zo bleek later. Deze man deed net zijn bestelling bij de dame achter de bar, hij wilde graag een “expresso”. Toen zijn bestelling even later arriveerde en de dame direct wilde afrekenen, kon onze landgenoot een verbaasde uitroep niet onderdrukken: “€3,75? Voor zo’n klein bietje??”. Hoewel de verbazing van deze man wellicht meer te maken had met een gebrek aan kennis van de Italiaanse koffievariaties, zette het me wel aan het denken over wat er allemaal bij komt kijken om dat kopje koffie of die schnitzel op de berg te krijgen. Om dat helder te krijgen nemen we een duik in de wereld van de logistiek van een bergrestaurant. Hoe geraken goederen in een berghut aan de piste en hoe komt het afval weer beneden?

Logistieke uitdagingen

Het runnen van een restaurant in de bergen brengt aardig wat logistieke uitdagingen met zich mee,
aangezien letterlijk alles wat je nodig hebt de berg op gebracht moet worden. Dat begint al bij
de bouw van het restaurant en de inrichting ervan. Ook moet een restaurant natuurlijk beschikken
over bestek, serviesgoed en bijvoorbeeld tafelkleden, kandelaars en menukaarten. En dan hebben
we het nog niet eens gehad over zaken die continu moeten worden aangevuld, zoals voorraden. Niet alleen eten en drinken, ook de kaarsen op tafel, de rol papier waarop je bonnetje wordt geprint en het wc-papier op de toiletten moeten naar boven worden gebracht. Dat klinkt allemaal heel erg logisch, maar is iets waar ikzelf (en ik denk best veel mensen met mij) niet altijd bij stil sta als ik in een bergrestaurant zit te lunchen. We vinden het heel vanzelfsprekend dat deze zaken allemaal beschikbaar zijn.

null

Bevoorrading op hoogte

Het bevoorraden van bergrestaurants gebeurt op verschillende manieren, afhankelijk van de
bereikbaarheid en de houdbaarheid van de goederen. Niet-eetbare zaken als toiletpapier en servetten worden, wanneer mogelijk, als er nog geen sneeuw ligt per vrachtwagen naar boven gebracht. Naar de meeste grote bergrestaurants loopt wel een (onverharde) weg die ook gebruikt is voor de bouwwerkzaamheden. Ook voor de lang houdbare zaken die het hele winterseizoen meegaan, is vervoer per vrachtwagen vaak de goedkoopste en meest efficiënte manier. Dit kan uiteraard alleen wanneer er een weg naar het restaurant loopt die geschikt is voor vrachtwagens.

Wanneer dit niet het geval is, moeten andere oplossingen worden gezocht, net als wanneer de weg in de winter door sneeuw en ijs onbegaanbaar is geworden. In sommige gevallen, wanneer het restaurant direct naast een (gondel)lift zit, wordt in de vroege ochtend -en late middaguren gebruik gemaakt van liften. Wanneer je heel vroeg naar boven, of heel laat naar beneden gaat met de lift, kom je deze transporten nog wel eens tegen en heel af en toe ook tussendoor.

Er zijn echter genoeg bergrestaurants die niet per lift te bereiken zijn. Sommige restaurants hebben dit opgelost met een speciale goederenkabelbaan, terwijl andere piste-restaurants beschikken over een soort pistenbully met laadbak, of een sneeuwscooter met aanhanger. Berghutten in het echte hooggebergte maken daarnaast bijna altijd gebruik van helikopters voor de bevoorrading, al is dit natuurlijk een hele dure oplossing.

null

Naast goederen in alle soorten en maten, verbruikt een bergrestaurant in de keuken en op de
toiletten ook veel water. Ook dit is niet direct beschikbaar omdat een restaurant normaal gesproken niet is aangesloten op het waterleidingnetwerk. Dit zou lange leidingen en enorme pompen vergen om het water helemaal naar pakweg 2.000 meter hoogte te transporteren. Men kan natuurlijk water uit nabijgelegen bronnen, bergmeertjes of -stroompjes gebruiken (indien aanwezig), vooral hutten in het echte hooggebergte doen dit. Maar water wordt in veel gevallen ook met vrachtwagens naar boven gereden en in grote tanks opgeslagen. Berghutten die niet per vrachtwagen bereikbaar zijn, maken gebruik van tanks onder de gondel om het water naar boven te krijgen, of van grote vaten die met andere voertuigen naar boven worden gereden.

What goes up, must come down…

Het runnen van een restaurant in de bergen veroorzaakt ook bergen afval, aangezien alles wat je de
berg op brengt, ook weer naar beneden moet. Dat afval wordt in gescheiden vorm (bv. glas-, plastic- en restafval), meestal op dezelfde manier als het omhoog is gekomen, ook weer naar beneden getransporteerd. Het GFT-afval wordt vaak op een composthoop gestort, aangezien dit organische afval geen schade toebrengt aan de natuur.

Naast het hierboven genoemde afval, is er ook nog sprake van afvalwater. In een restaurant in het
dal wordt dit uiteraard afgevoerd door de riolering, maar in de bergen is dat niet zo eenvoudig. Sommige berghutten laten het vuile afvalwater gewoon in de natuur lopen, dit is echter voor grotere hutten en restaurants geen optie omdat het te vervuilend is voor de natuur. Daarom wordt vaak gekozen voor zogenoemde septische put, een grote tank waar afvalwater wordt gezuiverd door bezinking. Deze tanks worden dan periodiek geleegd met tankwagens. Een andere oplossing is het bouwen van een
waterzuiveringsinstallatie in de bergen. Dit is een relatief dure en grootschalige oplossing, waardoor
dit vooral wordt toegepast bij echt grote bergrestaurants, of wanneer meerdere restaurants daarop
kunnen worden aangesloten. In het artikel over toiletten in de bergen is Rogier hier al dieper op ingegaan.

null

Het runnen van een restaurant in de bergen is dus geen sinecure. Er komt nogal wat bij kijken om alle (bouw)materialen en voorraden de berg op te krijgen en al het afval en afvalwater de
berg weer af. Daarbij bepalen de ligging van het restaurant qua hoogte, bereikbaarheid
via de weg en nabijheid van (goederen)liften, de grootte van de uitdaging waar de uitbaters voor staan. Dat allemaal om te zorgen dat wij wintersporters tijdens onze skidag niet terug hoeven naar het dorp in het dal om te genieten van een lunch. Het is goed je te realiseren welke inspanning het gekost heeft om die lunch mogelijk te maken, en dan is het niet gek dat de prijzen in berghutten aan de piste in sommige gevallen wat hoger liggen dan je gewend bent.

Lees ook:

Rick
Heeft een passie voor alles wat met bergen, sneeuw, skiliften en wintersport in het algemeen te maken heeft en deelt hierover graag zijn kennis.

Plaats een reactie

Vorig jaar een keer wat gedronken in dit tea house boven lake louise. Alleen te voet bereikbaar na een hike van minimaal 2,5 uur. Bevoorrading deels te paard en deels per heli. Het personeel werkte er ook in 2 ploegen. 5 dagen op 5 dagen af aangezien het gewoon geen doen is om iedere dag op en neer te lopen naar de hut.

null

*bericht bewerkt door Matthias123 op 04 dec 2019 07:13

Born to Ride

€ 3,75 voor een espresso is, zelfs wanneer de koffie per helikopter of door een Sherpa naar boven moet gebracht worden, overdreven duur.
Geen probleem om omwille van de logistiek meer te betalen (iedereen wil in leven blijven) maar ze moeten natuurlijk niet gaan overdrijven en er misbruik van maken zoals ze op veel (drukke) plaatsen doen en toch o-zo verontwaardigd zijn op wat kritiek.
En wat me opvalt is dat de logistiek in Oostenrijk precies veel duurder moet zijn dan in Italië.

Bla, bla, bla.

De laatste foto in de post ben ik toevallig geweest. De mooiste berghut waar ik ooit heb mogen eten, werkelijk waar prachtig uitzicht, heel bijzonder! Van de Zwitserse prijs sloegen we even achterover, maar de herinnering blijft altijd. Aanrader!

(Cabane du Mont Fort - Les Quatre Vallées)

Ooit een filmpje gezien van Zirbenhutte in Fiss

Over de watertoevoer heb ik nog nooit nagedacht. Afvoer met septictanks wel. Als er bij veel berghutten geen aansluiting op de waterleiding is, hebben ze dan wel aansluiting op elektra? Of hebben ze over het algemeen een aggregaat? Want dat lijkt me logistiek net zo’n lastige operatie.

Zo viel me in val d’isere op dat je boven bij gletscher in de winter coca cola blikjes kreeg met wk voetbal uitingen. Waarschijnlijk zomers bevoorraad voor de hele winter. Waarschijnlijk brengen ze alleen verse producten naar boven in de wintermaanden.

Over de watertoevoer heb ik nog nooit nagedacht. Afvoer met septictanks wel. Als er bij veel berghutten geen aansluiting op de waterleiding is, hebben ze dan wel aansluiting op elektra? Of hebben ze over het algemeen een aggregaat? Want dat lijkt me logistiek net zo’n lastige operatie.

Superskier op 4 dec 2019 09:11

Stroom is er in skigebieden vaak wel, is toch makkelijker dan water. Maar echte hooggebergte hutten hebben vaak een combintaie van zonnepanelen en kleine waterkrachtcentrales. Vooral die laatste werken erg goed!

Click. Click. Peace

Ooit een filmpje gezien van Zirbenhutte in Fiss

Fleske op 4 dec 2019 08:50

Prachtig. Vooral die weg door het mooie urghtal is een mooie vrij ongerepte omgeving. Jammer dat het maar een kort stukje in beeld was.

OT: had graag wat meer beelden of filmpjes in het verhaal willen zien. Tanks onder de gondel, ik kan me er geen voorstelling bij maken.
Ken wel de speciale bevoorradingsgondels.

Ribbels, ribbels en nog eens ribbels....

Interessante informatie. Ook altijd leuk van die Nederlanders die espresso eXpresso noemen. Daar moet je in een Italiaanse Hut niet mee aankomen ;)

Interessante informatie. Ook altijd leuk van die Nederlanders die espresso eXpresso noemen. Daar moet je in een Italiaanse Hut niet mee aankomen ;)

DaanR op 4 dec 2019 10:25

of misschien doen ze het expres zo…

Laat maar, uur te laat. :)

*bericht bewerkt door franksplinter op 04 dec 2019 11:47

De laatste foto in de post ben ik toevallig geweest. De mooiste berghut waar ik ooit heb mogen eten, werkelijk waar prachtig uitzicht, heel bijzonder! Van de Zwitserse prijs sloegen we even achterover, maar de herinnering blijft altijd. Aanrader!

(Cabane du Mont Fort - Les Quatre Vallées)

Bartleenman op 4 dec 2019 08:19

Ik heb vroeger (ca. 30 jaar geleden) eens in een Cabane du Mont Fort geslapen. Kan dat deze zijn geweest of biedt deze geen slaapmogelijkheid? Flinke wandeling, inclusief stuk over gletsjer en steile klim langs ladders omhoog… Schitterend!

*bericht bewerkt door Harm op 04 dec 2019 13:03

dubbel, mag weg…

*bericht bewerkt door Harm op 04 dec 2019 13:03

Ooit een filmpje gezien van Zirbenhutte in Fiss

Fleske op 4 dec 2019 08:50

Prachtig. Vooral die weg door het mooie urghtal is een mooie vrij ongerepte omgeving. Jammer dat het maar een kort stukje in beeld was.

OT: had graag wat meer beelden of filmpjes in het verhaal willen zien. Tanks onder de gondel, ik kan me er geen voorstelling bij maken.
Ken wel de speciale bevoorradingsgondels.

Snowball op 4 dec 2019 09:49

Die watertanks hangen onder de gondels van sommige pendelbanen, zie bijvoorbeeld deze foto van een gondel van de Pischa-Bahn in Davos: https://www.seilbahninventar.ch/objekt.php?objid=40770&page=…

Is het al winter???

Bij het wandelen heb ik ook al materiaal meegenomen naar de simms-hutte (lechtal) , dit werd dan gevraagd op een bord in de alm beneden .

Alle beetjes helpen .

Is de eerste foto niet helemaal boven aan Pleney in Morzine/PDS?
Dacht ik…

deze zomer in Zweden deden ze het via helikopters die af en aan vlogen om te bevooraden. Knap staaltje vliegmanskunst ook ;-)
Helicopter volladen, en aan iedereen die er op dat moment is vragen om mee te helpen lossen. Vele handen maken ligt werk :-)

null
null

Vorig jaar een keer wat gedronken in dit tea house boven lake louise. Alleen te voet bereikbaar na een hike van minimaal 2,5 uur. Bevoorrading deels te paard en deels per heli. Het personeel werkte er ook in 2 ploegen. 5 dagen op 5 dagen af aangezien het gewoon geen doen is om iedere dag op en neer te lopen naar de hut.

null

Matthias123 op 4 dec 2019 07:13

Bekend theehuis 😉
Ben er alleen in de zomer geweest, het Lake Agnes Teahouse.
Personeel werkte toen 3 dagen op rij en nam voorraad en afval zelf mee heen en terug.

Omdat dit in het toeristenseizoen veel te veel was werd ook aan klanten gevraagd om afval mee terug te nemen wat voor een gewone joker natuurlijk geen probleem mag/moet zijn.

Nog ff wat anders: Als je zeurt om de prijs van koffie uitsluitend in relatie tot de hoeveelheid vloeistof in je kop(je) heb je er wmb sowieso niks van begrepen. Niet van prijzen, niet van kwaliteit en al helemaal niet van de diverse koffievarianten. Espresso is 25-35 ml.

ik vind het eten op een berg niet eens zo gek duur als je dus kijkt naar wat er allemaal bij komt kijken. In Nederland is een halve liter bier nog duurder dan op de berg op 2000 m hoogte…

Hoe Hoger Hoe Beter

€ 3,75 voor een espresso is, zelfs wanneer de koffie per helikopter of door een Sherpa naar boven moet gebracht worden, overdreven duur45[/post]

Dat lijkt me toch een zeer normale prijs zelfs in een restaurant in belgie betaal je dat toch

Ooit een filmpje gezien van Zirbenhutte in Fiss

Fleske op 4 dec 2019 08:50

Prachtig. Vooral die weg door het mooie urghtal is een mooie vrij ongerepte omgeving. Jammer dat het maar een kort stukje in beeld was.

OT: had graag wat meer beelden of filmpjes in het verhaal willen zien. Tanks onder de gondel, ik kan me er geen voorstelling bij maken.
Ken wel de speciale bevoorradingsgondels.

Snowball op 4 dec 2019 09:49

Die watertanks hangen onder de gondels van sommige pendelbanen, zie bijvoorbeeld deze foto van een gondel van de Pischa-Bahn in Davos: https://www.seilbahninventar.ch/objekt.php?objid=40770&page=…

Rick op 4 dec 2019 13:16

Dank je, nu kan ik het plaatsen. Dat is bij het in/uitstappen niet te zien dus is het me misschien daarom ook nooit opgevallen.

Ribbels, ribbels en nog eens ribbels....

Interessant om te lezen en goed om bij stil te staan. En dan te bedenken dat heel vroeger alles naar boven gedragen moest worden door de boeren al dan niet met behulp van een paard of ezel. We zijn er zo aan gewend dat alles er is. Als je je realiseert hoe bijzonder het is dat je boven op de berg een goed restaurant is dan kun je er nog meer van genieten. Het is geen vanzelfsprekendheid. En trouwens, op het platteland van Spanje, in de bergen, is het heel normaal dat het water met een vracht/tankwagen wordt gebracht. Meestal is onder de garage een reservoir waar zo’n 20.000 liter in past. Een paar keer per jaar bestel je de waterboer die met een tankwagen van 15.000 liter dan het erf oprijdt. Dat kost zo’n 50 euro.

Neem dan het Bobhaus in Winterberg, gewoon via de weg bereikbaar en wel 4 euro vragen voor een kartonnen bekertje met koffie (geen ‘expresso’ uit de machine) op het buitenterras.

Nou meen ik dat ik een paar seizoenen geleden slechts iets meer dan één euro kwijt was voor een heerlijke espresso in een hutje, ver verstopt, hoog op de berg in het gebied van Monte Rosa. Het kan dus wel…

my subculture can kick your subcultures ass anytime 24/7

@sneeuwbaard Je hebt het dan wel over Italië waar het zwarte goud bijna cultureel erfgoed is en waar men nog net niet de doodstraf op misbruik heeft staan ;-) .

Wat is mis in dit verhaal is de korte periode waarin alles verdiend moet worden. Als je van het winterseizoen afhankelijk bent dan heb je maar een paar maanden opbrengsten. Vaste kosten heb je echter het hele jaar…
Is hetzelfde als een huisje kopen in een wintersportgebied en dat verhuren, Wordt pas interessant als je het hele jaar bezetting kan hebben.

Ik denk dat de gemiddelde bergrestaurant geen vetpot is
(tenzij je een hele grote vreetschuur hebt direct aan de gondel hebt en een hooggelegen skigebied met een seizoen van 1 dec - half april)

€ 3,75 voor een espresso is, zelfs wanneer de koffie per helikopter of door een Sherpa naar boven moet gebracht worden, overdreven duur.
Geen probleem om omwille van de logistiek meer te betalen (iedereen wil in leven blijven) maar ze moeten natuurlijk niet gaan overdrijven en er misbruik van maken zoals ze op veel (drukke) plaatsen doen en toch o-zo verontwaardigd zijn op wat kritiek.
En wat me opvalt is dat de logistiek in Oostenrijk precies veel duurder moet zijn dan in Italië.

bartvwg op 4 dec 2019 07:45

q

De lonen in Oostenrijk liggen geloof ik wel een stuk hoger. Voorts hebben jij en ik die Espresso zelf niet gedronken. Hoeveelheid wordt nergens vermeld. Kwaliteit is ook een aspect dat vaak vergeten wordt. 3,75€ is aan de dure kant inderdaad. Maar als je op 3000meter hoogte zit in een luxesetting dan is dat een heel ander gegeven dan wanneer je op 600meter in een verlaten gebied zit. Geen lift, gebied, restaurant of land is hetzelfde.

Ik heb ooit in de Zillertal Arena een aantal jaren eens een Nederlandse skileraar gehad, en die was naar Oostenrijk geëmigreerd na een aantal jaren, en ik vroeg hem zo, wat hij dan in de zomer deed. Hij vertelde dat er een nieuwe wet in gang getreden is, en dat alle berghutten en restaurants op het rioolstelsel aangesloten dienen te worden. En dat hij als loodgieter, dan 's zomers veel werk heeft. Nu weet ik niet of dat alleen voor het Zillertal / Tirol / heel Oostenrijk geldt. Laten we hopen op het laatste.

Ski or Die
Sneeuwalarm

Ontvang gratis een sneeuwalarm per e-mail van jouw bestemming in aanloop naar je wintersport vakantie! De meldingen stoppen automatisch na je vakantie.

Plaats een reactie