Overnachten op hoogte

Ik ken het skigebied van het Schnalstal (Val Senales) (men spreekt er zowel Duits als Italiaans) in Zuid-Tirol al aardig goed; ik ben er reeds tweemaal geweest. Maar ditmaal is het anders. Want nu verblijf ik er in de berghut Bella Vista / Schöne Aussicht op 2.845 meter hoogte. En een solitaire berghut zorgt toch – letterlijk en figuurlijk – voor een andere kijk op dingen. In elk willekeurig wintersportdorp loop je bijvoorbeeld zo naar de supermarkt of het café om de hoek. Maar als je in een berghut overnacht, zit je ver weg van dit alles. Het is slechts een eenzaam gebouw in een verlaten witte woestenij. Qua vermaak ben je op je gezelschap aangewezen. Natuurlijk hebben veel hutten tegenwoordig wifi, maar er zal geen vlekkeloze verbinding zijn. En dat is misschien maar goed ook, want het schaadt juist de charme van zo’n plek. Hier draait het om de bordspelletjes en de conversaties met elkaar.

Logistieke uitdaging

Overnachten in een berghut levert wat logistieke haken en ogen op. Zo dien je op tijd bij het skigebied te arriveren, want je moet niet de laatste lift missen om boven te geraken. En deze sluiten vaak rond 16.00 uur, wat de heenreis op zijn minst ‘uitdagend’ maakt als je in een dag wilt aanrijden vanuit Nederland. Gelukkig heeft onze berghut ook een hoofdvestiging in het dal, genaamd Rosa d’Oro (Zur Goldenen Rose), waar je tot laat terecht kan mocht je onderaan het liftstation stranden.

Door een overvolle Fernpas in Oostenrijk komen ook wij pas in de late uurtjes aan in het dal van Schnals, dus is het linea recta naar Rosa d’Oro waar we worden opgewacht door de eigenaar Paul Grüner. Paul is een echte GVR en een voorvechter voor de Knödel, waarvan hij diverse verrassende smaakvarianten maakt. Zijn streven is om deze traditionele Alpendeegballen net zo bekend te maken als de Duitse curryworst of Japanse sushi. Proeven is verplicht!

De volgende ochtend kunnen we op ons eigen tempo omhoog. Slechts voorzien van onze snowboards nemen we plaats in de gondel, onze koffers worden door het personeel omhoog gebracht. Dit gebeurt middels een aparte bagagelift die in directe verbinding staat met “Rifugio Bella Vista”. Het is tevens de levensader qua brandstoftoevoer, want er lopen geen leidingen of elektriciteitsmasten omhoog. De hut heeft wel een zekere mate van zelfvoorziening. Zo kent het bijgebouw grote zonnepanelen waarmee een deel van de benodigde stroom zelf wordt opgevangen.

Nostalgisch verblijf

Rifugio Bella Vista dateert uit 1869. Door de decennia heen zijn er verbouwingen geweest, maar bij het binnentreden krijg je het gevoel dat de tijd heeft stilgestaan. Het pand ademt een en al karakter. Dit komt vooral door het alom aanwezige hout. Het piept en het kraakt als je door de gangen wandelt. De muren in de eetzalen, die ’s middags dienstdoen als bergrestaurant, zijn bezaaid met bergartefacten uit vervlogen tijden, afgewisseld met handgeschreven spreuken. Je proeft de sfeer van het ruige bergleven. Na een korte uitleg over de huisregels is het tijd om de hut te verkennen. Van buiten lijkt het gebouw niet zo groot, maar van binnen kent het talloze kamertjes. Hierdoor heb je net wat meer privacy, alhoewel de flinterdunne tussenwanden daar weinig aan bijdragen.

Voyeuristisch tintje

De meeste berghutten zijn niet gebouwd voor comfort maar voor praktisch nut. Gelukkig is het bij Bella Vista iets genuanceerder. Zo zijn de kamertjes klein maar wel knus gestyled; het valt hier allemaal op zijn plek. Op de zolder vind je de karakteristieke slaapzaal waar je tegen een gereduceerd tarief zij aan zij de nacht deelt met tientallen anderen. Het moet een hels kabaal zijn als het vol ligt. Gelukkig zijn wij er tijdens een rustige week: de hut kent weinig bezoekers dus hebben wij een ruime keuze aan slaapvertrekken. In de meeste kamers staan losse bedden, eentje heeft echter nog een fraaie tweepersoonsversie. Op dezelfde verdieping zit het sanitairblok. Het is onlangs vernieuwd en zit nog strak in de lak. De toilethokjes hebben ieder een top to bottom raampartij wat een uniek uitzicht op de berg geeft. Hetzelfde geldt voor de douches. Hierdoor heb je een wijds uitzicht over de talloze toppen, maar natuurlijk ook van buiten naar binnen. Gelukkig is er geen gebrek aan heet water dus geeft de stoom wat privacy. Maar het geeft wel een voyeuristisch tintje aan je bergverblijf. Zou het daarom Bella Vista of Schöne Aussicht heten?

Hoogteziekte

Het eten in Italië heeft een streepje voor, en daar heeft het hoogteverschil geen vat op gekregen merken we ’s avonds. Het is een viergangenmenu, waaronder natuurlijk de geijkte pastagang. Het vult enorm, waarschijnlijk bedoeld voor de enorme energiebehoefte van de getrainde bergsporters. We zitten in Zuid-Tirol dus ook de wijnkaart kent geen miskleunen. Zo is het hier toch niet zo Spartaans als je zou verwachten van een berghut.

Het enige dat even wennen is, blijkt de hoogte. In al die jaren dat ik de bergen heb bezocht sliep ik vanzelfsprekend ver boven NAP, maar hoger dan Val Thorens (2.320 m) was ik nooit geweest qua slaapplek. Een zware hoofdpijn en misselijkheid houdt mij deze eerste nacht langdurig wakker: waarschijnlijk lichte hoogteziekte. Gelukkig ebt het gevoel de volgende dagen weg, maar het benadrukt wel de hoge ligging van de hut.

Eeuwige sneeuw

Tussen 1956 en 1970 werden de eerste kleine skiliften geplaatst rondom het daldorp Kurzras (Maso Corto). Het was echter de pionier en visionair Leo Gurschler die in 1972 een gondel de Grawand (3.251 m) omhoog liet bouwen om zo de gletsjer te ontsluiten. Het voordeel van een gletsjerskigebied is natuurlijk de eeuwige sneeuw. De ligging in de alpenhoofdkam versterkt dit effect nog eens. Je kunt hier van september tot mei terecht, iets waar veel internationale skiteams gebruik van maken om zo lang mogelijk te kunnen doortrainen. Het zijn niet alleen alpineskiërs, maar ook crosscountry-atleten. Want bovenop de Hochjochferner, de 3.200 meter hoge gletsjer, bevindt zich een uitgestrekt langlaufparcours. Ideaal voor hoogtetrainingen om zo je zuurstoftransport te verbeteren.

Gelukkig blijft er nog genoeg ruimte over voor ons recreanten. Want het merendeel van de bezoekers wil gewoon genieten van vers geprepareerde pistes zonder prestatiedruk. Al nodigt de 8 kilometer lange dalafdaling wel uit om extra gas te geven. En hoewel het kleinschalige skigebied niet uitblinkt in pistekilometers kun je hier ongegeneerd de ruimte pakken in je bochten; het lage bezoekersaantal houdt het rustig op de pistes en in de liftrij. Een volle week is aan de ruime kant, tenzij je het niet erg vindt om vaak dezelfde piste te pakken. Er is genoeg variatie, van blauw tot zwart, dus je kunt prima combineren. De pistes liggen verder flink verspreid van elkaar. Zo is er een skigedeelte direct op de gletsjer. Aan de overzijde, onder de Punta della Vedretta (Im Hinteren Eis) ligt een tweede gedeelte, waar zich onder andere Rifugio Bella Vista bevindt. En dan is er nog het Lazaungedeelte aan de overzijde van het dorp. Doordat het hier tot ‘slechts’ 2.430 meter gaat, kun je er tussen de bossen afdalen: een goede uitwijkmogelijkheid bij slecht weer in verband met zicht.

Koukleum

Een van de dingen die een verblijf in de Rifugio zo bijzonder maakt, is de hottub op grote hoogte vergezeld van houten outdoor sauna’s. Om het pittoreske plaatje compleet te maken hebben deze de vorm van een ton. Het korte loopje vanuit de warme berghut door de sneeuw valt ons wel tegen: het is zwaar onder het vriespunt en het waait hard. Gelukkig doet dit het water des te warmer aanvoelen. Een gluurblik boven de tubrand wordt echter genadeloos afgestraft met bevroren haar. Er is ook nog de mogelijkheid om in een van de drie iglo’s vlak achter de hottub te overnachten. Romantisch en avontuurlijk tegelijk. Uiteraard voorzien van een warme thermische slaapzak, want Paul laat zijn gasten niet in de kou staan.

De volgende dag staat wel in het teken van verkleumen. Het sneeuwt en er staat een stormachtige wind die de gevoelstemperatuur verre van aangenaam maakt. Door in de lagergelegen gedeeltes te blijven zijn we meer beschut. Tegen het einde van de middag belanden we onderin het dorp. De gondel, onze enige weg terug omhoog naar de hut, blijkt gesloten wegens te harde wind.

Stormachtige ontwikkelingen

Om 16.30 uur blijkt er nog een laatste personeelsrit richting de Glacier Hotel Grawand omhoog te gaan. Dan zijn we in ieder geval bovenop de Grawand, vanwaar het een korte rit omlaag is naar onze berghut… onder normale omstandigheden. Vanuit het topstation worden wij bijna direct weer de gang in geblazen. Windstoten rond de 100 km/u teisteren de gletsjer en het zicht is nul. Ik geef een belletje naar Bella Vista dat we eraan komen, just in case. Een groepje Duitse toerskiërs dat ook naar de berghut moet, vergezelt ons. In colonne schuifelen we omlaag: van glijden is technisch geen sprake met deze tegenwind. We gaan van paal naar paal. De een na de ander loopt vast in de verse sneeuwhopen.

Plotseling horen we gebrom. Het is de huttenwaard die ons uit voorzorg met zijn sneeuwscooter tegemoet is komen rijden. Middels een touw achter zijn scooter worden we in groepjes van vier naar de hut teruggeleid. We zien glunderende gezichten als we de warme hal binnentreden. De bevroren kleding kan uit. Het zorgt ’s avonds tijdens het eten voor een broederlijke ‘we-made-it’-sfeer onder de gasten. De sterke verhalen vliegen in het rond alsof de wind nog vat heeft op onze emoties. Dat is de samenhorigheid die je in geen enkele andere accommodatie kan vinden in het dal. Dit is de reden om zo’n verblijf te boeken, al is het maar voor een nacht.

De volgende dag is de storm voorbij en is het strakblauw. Na drie dagen zit ons verblijf erop, en het is mij erg bevallen. De afgezonderde locatie geeft echt een ander karakter aan je wintersportvakantie en Bella Vista is een plek bij uitstek om zoiets uit te proberen.