Hitte, storm en hele mooie luchten door föhn

Roel op 18 september 2015· 9 reacties

Föhn in Oostenrijk (Gastein)
Föhn in Oostenrijk (Gastein)

Vaste lezers weten dat ik een liefhebber ben van extreme weersituaties in de Alpen, zelfs als het zonder sneeuw is. Gisteren was zo’n dag. Ik heb me zitten verlekkeren aan meteorologisch geweld van de bovenste plank: prachtige wolkenluchten, zware föhnwinden en extreme hitte. Als klap op de vuurpijl kregen de Franse Alpen te maken met heel veel water.

Südföhn
De oorzaak was ex-tropische storm Henri die als vliegwiel voor de föhn fungeerde die woensdag en donderdag opkwam. Maandag liet ik op twitter deze grafiek zien met het drukverschil tussen de Zuid- en de Noordalpen. Verschil in luchtdruk betekent dat lucht gaat stromen en het harder gaat waaien, in dit geval van zuid naar noord. Het gevolg is Südföhn.

null

Winderige woensdag
Dat hebben we geweten. Op nadering van ex-Henri die positie nam voor de kust van Normandië kwam de föhn woensdag opzetten met windsnelheden tot 155 km/uur. De webcam op de Nordkette bij Innsbruck had het er moeilijk mee en trilde alle kanten op.

Tropennacht
Toen kwam de nacht en die ontpopte zich als een zogenaamde tropennacht. Op veel plaatsen in Oostenrijk en het oosten van Zwitserland kwam het kwik niet beneden de 20 graden. Mayrhofen zat om 06.00 uur nog op een lauwwarme 23,4 graden. In Bad Ragaz werd het de hele nacht zelfs niet kouder dan 24 graden, het Brandnertal niet kouder dan 21,7 graden.

Tropennacht in Mayrhofen (O)
Tropennacht in Mayrhofen (O)

Lenticularis
Donderdagochtend liep het kwik snel op, maar toen was het vooral de lucht die van zich deed spreken. De lucht hing vol lenticulariswolken. Door hun lensachtige uiterlijk hebben ze wel wat weg van een vliegende schotel.​ Het bijzondere is dat deze wolk, zelfs bij die gigantische windsnelheden, grotendeels op zijn plaats blijft hangen. Dit komt door de continu stijgende en dalende luchtbeweging onder invloed van de bergen. Aan de achterkant lost de wolk op (dalende lucht) terwijl hij aan de voorkant (stijgende lucht) steeds weer aangroeit.

Gasteinertal
Gasteinertal

Hinterglemm
Hinterglemm

Terwijl de temperatuur verder opliep schoot de wind nog één keer uit zijn slof. Op de 2284m hoge Gütsch bij het Zwitserse Andermatt werd 172 km/uur gemeten! De Patscherkofel bij Innsbruck was een goede tweede met 162 km/uur.

Tegelijkertijd kwam het kwik op diverse plaatsen boven de 30 graden uit, wat andermaal extreem is voor de tweede helft van september. In Kufstein werd het 31,6 graden, in Mödling bij Wenen werd een hitterecord voor de tweede septemberhelft gevestigd met 35,5 graden.

Franse Alpen wateroverlast
Cijfers om van te duizelen, maar de verkoeling was onderweg en, in stijl, ging ook dat niet zonder slag of stoot. De Franse Alpen hadden op nadering van het koufront van ex-Henri te maken met zware buien en heel veel wind. Bij Rogier in de Zuidfranse Alpen werd onder andere een stuk parkeerplaats weggeslagen. Ook deze beelden spreken voor zich.

null

Dit was een weg... (foto's Pierre Déléry)
Dit was een weg... (foto's Pierre Déléry)

Hoe komt het?
Al dit natuurgeweld in twee dagen tijd, je vraagt je af waar dit vandaan komt. Het was vooral een (deels ongelukkige) samenloop van omstandigheden. Van een oude tropische storm weet je dat die nog veel (warmbloedige) energie in zich heeft, en in dit jaargetijde wil die nog weleens de oceaan oversteken. Dit één op één linken aan klimaatverandering gaat dan ook te ver, maar bijzonder dat was het.

Roel
is redacteur en sinds 2009 onze vertrouwde wintersportweerman. In het seizoen schrijft hij dagelijks over sneeuw en achtergronden van de wintersport.

Plaats een reactie

@HenriS is dus een tropische storm… zou je niet zeggen, met zijn vriendelijke uiterlijk en blonde lokken.
@Roel ik wist niet dat in jou een ramptoerist schuilde… “Als klap op de vuurpijl kregen de Franse Alpen te maken met heel veel water.” ;)

Al waren we nu 90 dagen later geweest dat hadden jullie vandaag een report gehad uit meters diepe poeder ;-)

Click. Click. Peace

Persoonlijk vind ik die contrasten en extreem weer ook altijd “leuk” om te volgen. Zeker in de Alpen wisselt dat gewoon vaak. Ook een reden om te verhuizen :P
@Roel, midden volgende week staat er wellicht ook een bak water op de planning, zie ik.

Not all who wander are lost

En mooie surf condities op de Urnersee in Zwitserland.

Overzicht van de spot “Isleten”.

null

Actie foto’s

null

null

null

null

The older I get, the better I was

Zag deze inderdaad: som van de neerslag t/m donderdag…

null

Ramptoerist nee maar voor heftige verschijnselen ben ik altijd in ;-)

Weerman, redacteur, skiër, Limburger

Het weer bekijken vind ik zelf ook erg mooi om te zien, prachtig om de kracht van de natuur in al zijn geweld te zien losbarsten. Woonde voorheen op 17 hoog en dan kun je de regenbuien en onweer ook mooi over de stad heen zien trekken. Of vanuit het vliegtuig over een onweerswolk heen vliegen, al die lichtflitsen. De schade die de mensen er aan hebben is natuurlijk een minder leuk gevolg ervan, helaas hoort dat erbij. @Rogier laten we hopen dat er over 3 maanden nog zo’n stormpje over de Alpen heen trekt!

@Edwin. en @GiGi, vooral veel water inderdaad, zwaartepunt Zuidalpen. Maar het is nog erg ver weg en onzeker

Weerman, redacteur, skiër, Limburger

Interessant! Nu weet ik eindelijk hoe die bijzondere wolken heten. Zag ze vorig weekend ook toen ik in Oostenrijk was bij Zell am See en wij vroegen ons al af hoe deze ontstaan.

Sneeuwalarm

Ontvang gratis een sneeuwalarm per e-mail van jouw bestemming in aanloop naar je wintersport vakantie! De meldingen stoppen automatisch na je vakantie.

Plaats een reactie