Noord- en zuidkant Alpen
In mijn Alpenweerpraat heb ik het vaak over de noord- en zuidkant van de Alpen, ook wel noord- of zuidalpen genoemd. Als je de actuele weerberichten goed wil volgen is het cruciaal om te weten waar jouw vakantiebestemming ligt. Anders gezegd, waar bevindt die zich ten opzichte van de Alpenhoofdkam? Dat maakt namelijk veel uit.
Alpenhoofdkam
De Alpenhoofdkam is een keten van hoogste Alpentoppen die van west naar oost dwars over de Alpen loopt. In de Franse Alpen buigt hij naar het zuiden af richting de Middellandse Zee. Op het plaatje rechts is de hoofdkam met een gele lijn weergegeven. Prent dit kaartje in je hoofd als je ergens een weerbericht hoort!
Waarom is die Alpenhoofdkam nu zo belangrijk? Vochtige lucht die richting Alpen beweegt wordt door het gebergte opgetild, koelt af waarna bewolking en neerslag ontstaat. Dit proces houdt aan totdat de lucht de hoogste bergketens (de hoofdkam dus) heeft bereikt. Daarna daalt de lucht, hij warmt op en de bewolking lost weer op (föhn). Dat is de reden dat je bij een noordelijke wind in de Dolomieten kunt baden in de zon, terwijl 50 kilometer noordelijk mensen ingesneeuwd raken.
Meeste sneeuw
Oostenrijk en Zwitserland krijgen de meeste sneeuw bij een noordelijke aanstroming (tussen noordwest en noordoost). De bergen op de grens met Duitsland vangen dan vaak veel sneeuw af, dat zijn de eerste serieuze obstakels die de lucht moet passeren. Hoe verder richting Alpenhoofdkam hoe minder sneeuw er over het algemeen valt. De lucht verliest immers steeds meer vocht. We zitten dan in de Inneralpine gebieden, voorbeelden van plaatsen die hier liggen zijn Sölden, Nauders en Zermatt. Hier je vakantie vieren biedt ook voordelen. Ze zijn relatief droog en dus zonnig. Tegelijkertijd zijn de omringende bergen zo hoog dat daar vrijwel altijd genoeg sneeuw ligt. De foto hiernaast laat prachtig zien hoe de hoofdkam als een barrière kan werken voor wolken.
De Italiaanse Alpen krijgen voornamelijk sneeuw vanuit het zuiden. De bekende Genuadepressie is hier vaak voor verantwoordelijk met de kans op bijzonder grote hoeveelheden in korte tijd (december 2008!). Tot slot de Franse Alpen, je ziet het aan de knik die de Alpen hier maken, daar spreken we minder over een noord- of zuidkant. Daar profiteert men het meest van windstromingen tussen zuidwest en noordwest.
Plaats een reactie
het word al een stuk duidelijker ,ga dit allemaal nog wel een paar keer moeten lezen.dank je roel
goed stuk.
Nu nog op deze en andere sites de weerberichten -in deze lijn- genuanceerder aangeven, en niet sensationeel uitpakken zoals ‘Grote Dump Verwacht’ wanneer dit de zuidalpen betreft, terwijl jullie maar al te goed weten dat meer dan 90% van de skiers in de Noordalpen z’n vakantie viert.
Is dat zo Jacob? er reizen toch ook hele hordes af naar de Franse Alpen, en ik hoor vaak verhalen van mensen die naar de Dolomieten gaan.
Verder een duidelijk verhaal Roel, al zou je verwachten dat iedereen die op de middelbare school niet heeft zitten slapen bij Aardrijkskunde dit ook wel zelf kan bedenken. toch?
@Jacob:Helemaal met je eens dat nuance in berichtgeving vaak ontbreekt. Ik probeer die nuance er in ieder geval altijd in te bakken, het weer in de Alpen laat zich nu eenmaal niet veralgemeniseren. Ieder gebied en zelfs ieder dal is anders. Het klopt ook dat het grootste deel naar de noordalpen gaat, maar dat betekent niet dat we de zuidalpen dan maar buiten beschouwing laten. Hier liggen geweldige gebieden die ten onrechte vaak minder bekend zijn. Bovendien valt de sneeuwval hier, áls het eenmaal sneeuwt, vaak intensiever uit dan aan de noordkant.
@Basso: Dat zou je misschien denken maar het is een van de meest gestelde vragen die ik de afgelopen jaren heb gehad. Geografische kennis is niet zo vanzelfsprekend.
Gletsjerskigebieden liggen eigenlijk altijd precies op de hoofdkam(Tuxer Alpen, Stubaier Alpen). Zij pakken dus eigenlijk van zowel de noord- als de zuidstroming sneeuw mee? In weerberichten wordt bv gemeld dat de zuidzijde sneeuw gaat pakken en de noordzijde te maken krijgt met föhn(zoals de situatie zich nu aan het ontwikkelen is eigenlijk). Wat pakken de skigebieden op de hoofdkam dan?
De föhn is een valwind dus naarmate hij naar beneden gaat, warmt hij op. 
Op de hoofdkam (strook van ±10 km) valt er dan redenlijk wat neerslag (soms ook geen!) en waait het hard!
Er valt pas veel neerslag bij de hoofdkam als er een windveld voor en achter de Alpen ligt (zoals nu).
Bij een sterke föhnwind sluiten de liften op de gletsjers… .
ik weet wat een föhn is, ik heb tijdens mijn vliegopleiding flink wat meteo gehad;). Vaak zie je inderdaad dat de liften dicht gaan op de gletsjers, maarja wat wil je met boeen tot 100 km/u. Sommige gebieden(zoals Tux) hebben funitels waardoor ze toch open kunnen blijven, maar skien in zon storm is geen pretje(overigens gaan de liften in Tux "al" dicht bij een wind van 70kmh).
Wat zijn de gele stippellijntjes haaks op de hoofdkam?
Kan iemand me vertellen of crans-montana in het Zwitserse Wallis zich bevind op de noordelijke hoofdkam of de zuidelijke hoofdkam. Wie kan me helpen?