Duurzame wintersport in Oostenrijk - deel 3: zo worden de dalen steeds 'groener'
Duurzaamheid is allang geen trend of buzzword meer. Langzaam maar zeker stijgt de temperatuur op aarde en de kwetsbare berggebieden fungeren in die zin als de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn. Hier zijn de gevolgen van de klimaatverandering met het blote oog waar te nemen, bijvoorbeeld door gletsjers die al decennialang kleiner worden. Dat heeft ook gevolgen voor de wintersport en brengt daarmee uitdagingen met zich mee voor de skigebieden. We vroegen ons dan ook af wat de ontwikkelingen in Oostenrijk zijn op het gebied van duurzaamheid? In dit drieluik, dat ook verschijnt in ons magazine, gaan we op onderzoek uit bij een aantal plaatsen uit dit bij Nederlandse wintersporters meest populaire vakantieland. In deel 1 zochten we uit wat een duurzaamheid en wintersport precies met elkaar te maken hebben en in deel 2 keken we hoe de Oostenrijkers steeds zuininger met het beschikbare water omgingen. In deel 3: hoe zorgen de Oostenrijkers er voor dat de dalen steeds ‘groener’ worden?
Er is energie (en dus CO2-uitstoot) nodig om wintersport mogelijk te maken
Jaarlijks gaat meer dan zestig procent van de Nederlandse skiërs en snowboarders naar Oostenrijk op wintersportvakantie. In dorpen als Westendorf, Mayrhofen, Saalbach, Kirchberg en Gerlos kun je in de wintermaanden in het Nederlands net zo goed uit de voeten als in het Duits. We draaien onbezorgd onze bochten naar beneden op pistes die hopelijk bedekt zijn met verse sneeuw, waar we ons naartoe laten brengen met steeds luxere vier-, zes-, of zelfs achtpersoonsstoeltjesliften, met als het een beetje meezit zelfs stoelverwarming. Het kost dus allemaal energie, en dus CO2-uitstoot, om onze wintersportvakantie mogelijk te maken. Wat doen de Oostenrijkers om dit te beperken?
Ook de dalen (en de liften) worden steeds ‘groener’
Ook op het gebied van duurzame opwekking van energie worden er in Oostenrijk grote stappen gemaakt. De stroom die gebruikt wordt om de liften te laten draaien komt bij de nieuwe Valiserabahn in het Montafon voor een deel van de zonnepanelen die zijn ingebouwd in het bergstation. Ook de reflectie van de sneeuw speelt hierbij een rol, zodat er nog meer energie wordt opgewekt. In Snow Space Salzburg is zelfs de ambitie uitgesproken om het skigebied vanaf het seizoen 2025-2026 helemaal klimaatneutraal te laten opereren. Christina König, CFO van Snow Space Salzburg Bergbahnen AG, vertelt dat het ambitieus is, maar niet onhaalbaar. Er rijden al skibussen rond op stroom én op waterstof en er zijn pilots met pistenbully’s op waterstof gaande.
Ook de gemeente Flachau timmert hard aan de weg. Net buiten het dorp hebben boeren de zuidhellingen die niet geschikt zijn voor de veeteelt helemaal vol gelegd met zonnepanelen. Middels een coöperatie zijn de grote energiebedrijven in Flachau buitenspel gezet en verwacht het dorp binnen niet afzienbare tijd volledig duurzame energie uit de eigen gemeente te gebruiken. Het is de bedoeling dat er een windmolenpark gebouwd wordt in een afgelegen zijdal buiten het zicht van het skigebied, zodat er een goede balans ontstaat tussen zonne-energie, windenenergie en waterkracht. De biomassacentrale aan de rand van het dorp zorgt daarbij voor de verwarming. Veel duurzamer ga je het niet krijgen.
Aandacht voor de lokale flora en fauna, óók op je bord
Iets anders dat zeer groen is in de Oostenrijkse Alpen is het eten dat we dagelijks in de restaurants in de skigebieden nuttigen. In toenemende mate wordt dit lokaal geproduceerd. Zo nemen restaurants als het Alte Talstation in Montafon hun eten grotendeels af van de lokale boeren uit het dal. Die boeren zijn overigens ook echte aanjagers van de duurzaamheidsgedachte. Geen massastallen, maar aandacht voor de dieren en in balans met de natuur in het dal. In Karinthië hebben ze hier onder de noemer ‘Slow Food’ zelfs een label voor.
In het verlengde daarvan is ook de biodiversiteit en de impact een terugkerend thema. Zo groeien er op de pistes in het skigebied van Flachau zo’n veertig soorten planten en kruiden. Niet alleen is dat belangrijk voor de biodiversiteit, veel van de planten en kruiden wortelen zich ook dieper in de aarde, waardoor er minder kans is op erosie. Hier is het skigebied actief mee bezig, en met succes, want in de gemiddelde Oostenrijkse voortuin zijn zeven soorten planten en kruiden te vinden.
De bovenstaande thema’s van energie, watermanagement, mobiliteit en biodiversiteit worden bevestigd door Jessica Ganahl van PIZ Montafon, een onafhankelijke denktank die duurzaamheid in het Montafon stimuleert. Ook afvalmanagement is volgens Ganahl een belangrijk aandachtspunt. Zij merkt dat duurzaamheid leeft in het dal. Bedrijven steken elkaar aan om aan de slag te gaan en maken plannen om CO2-neutraal te worden. Het Oostenrijkse landschap is slechts enkele maanden wit, maar het sneeuwt gelukkig jaarrond ideeën voor een duurzamere toekomst!
Plaats een reactie
Ben er absoluut voorstander van om zonnepanelen te plaatsen, maar dan alleen op gebouwen. Niet op stukken grond. Die zonnevelden in Nederland word ik ook niet vrolijk van, gooi gewoon de daken van kantoren vol.
Daarnaast zie ik in dit stuk wat staan over massastallen. Daar kun je van alles van vinden, maar als je kijkt naar CO2 uitstoot dan is dat een betere optie dan biologisch.
Zonnepanelen wekken bij mij geen stroom op in de winter, maar misschien is dat in Oostenrijk anders? Biomassacentrale is ook een goed idee. Er staat daar genoeg bos om op te stoken en windmolens kun je inderdaad beter bij de buren neerzetten.
Zonnepanelen wekken bij mij geen stroom op in de winter, maar misschien is dat in Oostenrijk anders? Biomassacentrale is ook een goed idee. Er staat daar genoeg bos om op te stoken en windmolens kun je inderdaad beter bij de buren neerzetten.
yoguido op 02 nov 2023 09:31
Hoezo niet? Die van mij wel gewoon. Uiteraard wel minder, maar nog steeds gewoon stroom hoor.
Zonnepanelen wekken bij mij geen stroom op in de winter, maar misschien is dat in Oostenrijk anders?
yoguido op 02 nov 2023 09:31
In Serre Chevalier wekken de panelen 130 % op in de winter van wat ze in de zomer doen vanwege de weerkaatsing van de zon in de sneeuw. Dus zeer effectief.
*bericht bewerkt door moderator (Rogier) op 02 nov 2023 10:28
Click. Click. PeacePrima initiatieven om zuinig met onze grondstoffen om te gaan en waar mogelijk duurzame energie in te zetten. Graag wel duurzame energie die ook rendement blijft opleveren zonder aan de subsidiekraan te blijven drinken.
Echter het klimaat is geen temperatuurknop waar wij aan kunnen draaien, die illusie hebben sommige meteorologen wel. Het is erg complexe materie waar de wetenschap goed onderzoek naar moet blijven doen.
In Serre Chevalier wekken de panelen 130 % op in de winter van wat ze in de zomer doen vanwege de weerkaatsing van de zon in de sneeuw. Dus zeer effectief.
Rogier op 02 nov 2023 10:05
De lagere luchtvochtigheid en betere geleiding wanneer leidingen koud staan helpen ook wel een handje.
Die 2 factoren zorgen ervoor dat mijn panelen hier in Vlaanderen in maart-april-mei meer opbrengen dan in juni-juli-augustus.
De laagste rendementen haal ik hier in de periode van half november tot half februari en dat is dan voornamelijk door de kortere dagen en het vele grijs dat we hier “dankzij” de Noordzee in die periode hebben
In Serre Chevalier wekken de panelen 130 % op in de winter van wat ze in de zomer doen vanwege de weerkaatsing van de zon in de sneeuw. Dus zeer effectief.
Rogier op 02 nov 2023 10:05De lagere luchtvochtigheid en betere geleiding wanneer leidingen koud staan helpen ook wel een handje.
Die 2 factoren zorgen ervoor dat mijn panelen hier in Vlaanderen in maart-april-mei meer opbrengen dan in juni-juli-augustus.
De laagste rendementen haal ik hier in de periode van half november tot half februari en dat is dan voornamelijk door de kortere dagen en het vele grijs dat we hier “dankzij” de Noordzee in die periode hebben
Skiwi op 02 nov 2023 14:00
Hier heb ik op 2 koelere zonnige dagen in Juni ongeveer net zoveel als in de hele maand december.
Zonnepanelen wekken bij mij geen stroom op in de winter, maar misschien is dat in Oostenrijk anders? Biomassacentrale is ook een goed idee. Er staat daar genoeg bos om op te stoken en windmolens kun je inderdaad beter bij de buren neerzetten
.
De mijnen wekken ook geen stroom op in de winter als de zon niet schijnt. Maar ook in de zomer niet als het regent.
yoguido op 02 nov 2023 09:31Hoezo niet? Die van mij wel gewoon. Uiteraard wel minder, maar nog steeds gewoon stroom hoor.
Tiny-M op 02 nov 2023 09:33
Nikske, ik loop me weer te ergeren. 😁
*bericht bewerkt door bartvwg op 02 nov 2023 16:28
Bla, bla, bla.Zonnepanelen wekken bij mij geen stroom op in de winter, maar misschien is dat in Oostenrijk anders?
yoguido op 02 nov 2023 09:31In Serre Chevalier wekken de panelen 130 % op in de winter van wat ze in de zomer doen vanwege de weerkaatsing van de zon in de sneeuw. Dus zeer effectief.
Rogier op 02 nov 2023 10:05
Ik neem aan dat ze doelen op een 30% hogere efficientie in de winter? Dus dat die 130 procent in verhouding met de zonkracht is? Dus bij zonkracht 3 in de winter bijvoorbeeld bijna 4 kwh per dag en in de zomer bij zonkracht 10 dus 10 kwh. Als het gaat om de netto-opbrengst dan lijkt me dat onmogelijk. Misschien heb je een bron?
Dit is altijd een van de mooiste dingen van Oostenrijk, ik kom zelf al 34 jaar in montafon. Er is altijd hang en oog voor de regio en duurzaamheid. Ik vind dat altijd mooi in oostenrijk. Hopelijk kunnen ze dat in Montafon behouden, het gaat de laatste jaren iets lastiger. De huttenkopflift die je ziet in het artikel heeft prachtig dak met zonnepanelen. Al is het in Oostenrijk wel makkelijker om duurzaam te zijn. In Montafon hebben ze illwerke met waterkracht.
Zonnepanelen wekken bij mij geen stroom op in de winter, maar misschien is dat in Oostenrijk anders?
yoguido op 02 nov 2023 09:31In Serre Chevalier wekken de panelen 130 % op in de winter van wat ze in de zomer doen vanwege de weerkaatsing van de zon in de sneeuw. Dus zeer effectief.
Rogier op 02 nov 2023 10:05Ik neem aan dat ze doelen op een 30% hogere efficientie in de winter? Dus dat die 130 procent in verhouding met de zonkracht is? Dus bij zonkracht 3 in de winter bijvoorbeeld bijna 4 kwh per dag en in de zomer bij zonkracht 10 dus 10 kwh. Als het gaat om de netto-opbrengst dan lijkt me dat onmogelijk. Misschien heb je een bron?
KrisWeer op 02 nov 2023 17:32
130 % van wat deze zonnepanelen zouden moeten opbrengen. Bron is een interview met de directeur van Serre Chevalier van mij vorig jaar. (Lees: volgende magazine ;-) )
Zonnepanelen wekken bij mij geen stroom op in de winter, maar misschien is dat in Oostenrijk anders?
yoguido op 02 nov 2023 09:31In Serre Chevalier wekken de panelen 130 % op in de winter van wat ze in de zomer doen vanwege de weerkaatsing van de zon in de sneeuw. Dus zeer effectief.
Rogier op 02 nov 2023 10:05Ik neem aan dat ze doelen op een 30% hogere efficientie in de winter? Dus dat die 130 procent in verhouding met de zonkracht is? Dus bij zonkracht 3 in de winter bijvoorbeeld bijna 4 kwh per dag en in de zomer bij zonkracht 10 dus 10 kwh. Als het gaat om de netto-opbrengst dan lijkt me dat onmogelijk. Misschien heb je een bron?
KrisWeer op 02 nov 2023 17:32130 % van wat deze zonnepanelen zouden moeten opbrengen. Bron is een interview met de directeur van Serre Chevalier van mij vorig jaar. (Lees: volgende magazine ;-) )
Rogier op 02 nov 2023 22:04
Zonnepanelen hebben een verwachte gemiddelde jaaropbrengst, dat kan in sommige gevallen inderdaad een stuk hoger uitvallen, dat lijkt hier ook het geval. Door ze op hoogte te plaatsen bijvoorbeeld heb je al meer W/m2, daarnaast is het daar gemiddeld koeler, wat ook nog eens de opbrengst stuwt. Drogere lucht zorgt ook voor minder filtering van de lucht. Dan kan je inderdaad 130% van de verwachte opbrengst genereren. Wij hebben hier aan de kust ook 20% boven gemiddelde opbrengst, dus 120% van de verwachte opbrengst. Dit komt door gemiddeld meer zonuren, lagere temperaturen en de weerkaatsing van (zon)licht op de zee, wat met bewolkt weer, aan de onderkant van de wolken weer reflecteert.
Maar dat betekend niet dat ze in de winter meer opwekken dan in de zomer, dat is gewoon onmogelijk, ten eerste heb je maar de helft van het aantal zonuren, ten 2e is de zonkracht gewoon vele malen lager. Er worden gewoon overduidelijk een aantal dingen door elkaar gegooid. Het kan ook zijn dat ze vooral in de winter 130% opbrengen van de gemiddelde opbrengst in de winter. 130% van de opbrengst in de zomer? onmogelijk!
In Serre Chevalier wekken de panelen 130 % op in de winter van wat ze in de zomer doen vanwege de weerkaatsing van de zon in de sneeuw. Dus zeer effectief.
Rogier op 02 nov 2023 10:05De lagere luchtvochtigheid en betere geleiding wanneer leidingen koud staan helpen ook wel een handje.
Die 2 factoren zorgen ervoor dat mijn panelen hier in Vlaanderen in maart-april-mei meer opbrengen dan in juni-juli-augustus.
De laagste rendementen haal ik hier in de periode van half november tot half februari en dat is dan voornamelijk door de kortere dagen en het vele grijs dat we hier “dankzij” de Noordzee in die periode hebben
Skiwi op 02 nov 2023 14:00
Ik zit hoog in Noord Holland en dicht tegen de kust aan, maar een zuiddak. Ik merk in dat ik in April een kWh of 15 tot 15,5 kan opwekken, waar dat in juni met een beetje geluk op 16,5 komt, maar veelal rond dezelfde waardes blijft hangen. Ik heb echter te maken met bebouwing aan de oostkant en een aftoppende omvormer (die is iets ondergedimensioneerd).