Na talloze warmterecords belangrijk kouder

Het ene na het andere maandrecord is de afgelopen weken gesneuveld, maar daar komt nu een einde aan. Het wordt gevoelig kouder vanaf zondag en dan kan er ook sneeuw gaan vallen. Mogelijk zelfs tot in de dalen. Sommige berekeningen voorzien ook daarna aanhoudende kou, maar warme lucht blijft in de buurt liggen wat kan resulteren in een meteorologisch gevecht boven de Alpen.

Einde aan de extreme warmte

Wie de afgelopen weken met volle teugen van het mooie weer in Nederland en België heeft genoten, heeft misschien ook even aan de Alpen gedacht. Mooi, zonnig weer bij ons betekent vaak ook warmte in het Alpengebied, doordat de wind in de herfst uit het zuidwesten tot zuidoosten moet komen wil het bij ons nog warm worden. Vaak kwam die lucht inderdaad vanuit Frankrijk of de Alpen aanwaaien, die op hun beurt aanvoer kregen vanuit het eveneens warme Middellandse Zeegebied.

De uitwerking loog er niet om; het ene na het andere warmterecord wordt sinds september verpulverd. In Frankrijk sneuvelden meerdere alltime september- en oktoberrecords achter elkaar en in het Oostenrijkse Haiming (Tirol) werd het afgelopen maandag 28,0 graden. Sinds het begin van de metingen is het in oktober nog nooit 28 graden geworden in Tirol. Een week eerder sneuvelden in Oostenrijk ook al 60 oktoberrecords, de dag waarop collega Henri mij nog appte dat ie ging zwemmen. Door deze thermische uitspattingen verloopt de herfst in het skidorp Obergurgl tot nu toe 4,5 graad warmer dan het langjarig gemiddelde, dat is echt extreem. Maar buiten dat, betekent het natuurlijk ook heerlijk bergweer om te wandelen of fietsen. Wie de afgelopen tijd op vakantie was in de Alpen had geweldige outdoorcondities. Bekijk dit fotoreport maar eens van Henri of het verslag van Wouter uit de SkiWelt.

15 graden kouder met sneeuwkansen

Genoeg daarover. Het wordt kouder en dat is goed nieuws voor de gletsjers die staan te springen om lage temperaturen en verse sneeuw. Die sneeuw gaat vanaf zondag mogelijk vallen. Zaterdag steekt er aan de voorkant van een naderend koufront nog een warme föhnwind op, met in Oostenrijk lokaal nog 25 graden in de dalen, maar daarachter stroomt veel koudere lucht binnen. Zondag wordt het in een groot deel van de Alpen nog maar met moeite 10 graden en op het grensvlak gaat bovendien neerslag vallen. De sneeuwgrens daalt naar 1500 meter en misschien sneeuwt het zondag ook nog wel lager, maar dan moet een naderend hogedrukgebied vanuit het westen wel een beetje vertragen.

Volgens de huidige berekeningen zou de neerslag op zondag snel onderdrukt kunnen worden, waardoor er niet zoveel neerslag overblijft, maar hierin zit nog ruimte voor verbetering. Feit is dat het vanaf zondag gevoelig kouder wordt met toenemende sneeuwkansen en 's nachts algemene vorst. Normaal is dit ook de periode waarin er zich een sneeuwdek begint te vormen op de gletsjers, zoals hier op de Hintertuxer Gletscher waar wat verse sneeuw zeer welkom is.

Twee luchtsoorten in gevecht

De dagen daarna bouwt het hogedrukgebied zich verder op boven Midden-Europa. Dat betekent dat het weer droog wordt, maar de vraag is hoe lang. Enkele weermodellen voorzien een uitbreiding van het hoog naar Scandinavië, waardoor storingen vanuit Spanje dichterbij kunnen komen. Een onvervalste südstau met sneeuw voor een groot deel van de Alpen behoort zelfs tot de mogelijkheden, temeer doordat er vanuit het noorden juist koudere lucht dichterbij komt.

De vraag is of die twee luchtsoorten boven de Alpen op elkaar kunnen botsen waardoor het écht even winter wordt. Op dit moment waaieren de berekeningen echter nog te ver uiteen om daar iets zinnigs over te zeggen. Ook de zachte lucht kan het nog gaan winnen waardoor we met südföhn te maken krijgen. Dat is toekomstmuziek, feit is dat het binnen de betrouwbare termijn sterk gaat afkoelen en dat er daarna alles mogelijk is.